Godzinowe wykorzystanie zwolnienia na dziecko. PIP wyjaśnia komu przysługuje
Pracownik wychowujący dziecko do 14. roku życia ma prawo do zwolnienia od pracy w wymiarze 16 godzin lub 2 dni w roku kalendarzowym, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. O formie skorzystania z tego uprawnienia – godzinowej lub dziennej – decyduje pracownik we wniosku składanym po raz pierwszy w danym roku. Wybór ten obowiązuje przez cały rok. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie Karty Nauczyciela.

Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. O sposobie wykorzystania (tj. godzinowym albo dniowym) zwolnienia w danym roku kalendarzowym decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym.
Jeżeli pracownik złoży pierwszy wniosek w danym roku kalendarzowym o udzielenie takiej opieki na cały dzień, to do końca roku będzie miał udzielane to zwolnienie na dni. Nie ma w tym przypadku znaczenia liczba godzin, jakie miał do przepracowania w dniach korzystania z tej opieki. Pracownik będzie wówczas korzystał z opieki na dziecko w dniach i może to zrobić w dniach, w których miał zaplanowane np. po 12 godzin pracy. W tym przypadku do końca roku pracownik nie będzie już mógł skorzystać z opieki na dziecko w formie godzinowej (na część dnia). Kolejny wniosek w danym roku o opiekę nad dzieckiem musi być wówczas złożony również na cały dzień.
Zwolnienie od pracy na dziecko do 14 lat udzielane w wymiarze godzinowym dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny. Oznacza to, że pracownik zatrudniony na 1/2 etatu ma prawo skorzystać z tej opieki w wymiarze 8 godzin lub 2 dni, a zatrudniony na 1/4 etatu – 4 godzin lub 2 dni. W przypadku wykorzystywania opieki na dni również nie bierze się pod uwagę liczby godzin, jaką miał do przepracowania pracownik w poszczególnych dniach, w których zdecydował się na opiekę.
Bez względu na liczbę dzieci w wieku do 14 lat, które pracownik wychowuje, zwolnienie przysługuje wyłącznie na 16 godzin albo 2 dni w każdym roku kalendarzowym. Prawo do takiego zwolnienia wygasa w dniu ukończenia przez dziecko 14 lat, a nie na koniec roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończyło 14 lat.
Wyjątek stanowią nauczyciele zatrudnieni w oparciu o przepisy Karty Nauczyciela, którzy nie mogą korzystać z opieki nad dzieckiem w wymiarze godzinowym. Karta Nauczyciela wprost stanowi, że takie zwolnienie od pracy przysługuje w wymiarze 2 dni. Zgodnie z art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela, w sprawach wynikających ze stosunku pracy nauczycieli, które nie są uregulowane przepisami tej ustawy, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy. Oznacza to, że jedynie w zakresie nieobjętym regulacjami Karty Nauczyciela, prawa i obowiązki nauczycieli określane są na podstawie przepisów ogólnych Kodeksu pracy - wyjaśnia PIP.
Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy
Zobacz również: Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2025 »
