Nieprawidłowości w zakresie stosowania szczególnych zasad rachunkowości
Jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe zobowiązane są do stosowania szczególnych zasad rachunkowości określonych w rozporządzeniu w sprawie rachunkowości oraz planów kont. W praktyce zdarza się, że zasady te nie są stosowane albo są stosowane w sposób nieprawidłowy. Przedstawiamy nieprawidłowości pojawiające się w tym zakresie.

Ewidencja środków trwałych
Jedną z nieprawidłowości jest ewidencjonowanie środków trwałych oddanych w zarząd samorządowym jednostkom budżetowym w księgach rachunkowych urzędu gminy zamiast u poszczególnych zarządców. Problem ten często łączy się z kolejnym błędem - ujmowaniem tych środków w ewidencji pozabilansowej zamiast bilansowej.
Błędy w amortyzacji
Wiele jednostek popełnia błąd, amortyzując środki trwałe według zasad podatkowych zamiast według zasad ustalonych przez kierownika jednostki.
Szczególnie problematyczne jest umarzanie dóbr kultury, mimo że nie podlegają one umorzeniu, oraz nieustalanie przez kierowników jednostek, które środki trwałe mogą być umarzane jednorazowo.
Zaniedbania w aktualizacji należności
Pomimo że przepisy zwalniające jednostki budżetowe z aktualizacji należności nie obowiązują od wielu lat, wciąż obserwuje się niedokonywanie aktualizacji należności w ogóle lub niektórych rodzajów. Zdarza się, że jednostki pomijają należności podatkowe czy pracownicze, a także nie ustalają w polityce rachunkowości zasad aktualizacji należności.
Problem pogłębia pomijanie w zakładowym planie kont konta 290 "Odpisy aktualizujące należności", mimo obowiązku aktualizacji należności z tytułu dochodów budżetowych.
Problemy z odsetkami
Istotną nieprawidłowość stanowi również niewycenianie i nieujmowanie w księgach rachunkowych odsetek należnych i niewpłaconych z wymaganą częstotliwością (na koniec każdego kwartału) lub w ogóle.
§ 2, § 7, § 10, § 11 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 342 ze zm.)
Oprac. Milena Drozd
Przeczytaj więcej na ten temat w najnowszym wydaniu PRB »
15 nieprawidłowości w zakresie stosowania szczególnych zasad rachunkowości »

PRB nr 07-08-2025
PRB nr 07-08-2025
