Składka zdrowotna 2026 r. bez preferencji. Co to oznacza dla firm
Od 2026 roku przedsiębiorcy z najniższymi dochodami oraz wykazujący stratę zapłacą składkę zdrowotną od podstawy nie niższej od 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zniknie dotychczasowa preferencja, która pozwalała na obniżenie podstawy do 75% płacy minimalnej. Analogicznie jak w 2025 r. również w 2026 r. kluczowe znaczenie przy ustalaniu wysokości składki będzie miała forma opodatkowania, wpływając na sposób jej obliczenia i stawkę procentową.

Minimalne wynagrodzenie w 2026 r. i świadczenia od niego zależne »
Składka dla przedsiębiorców rozliczających się wg skali podatkowej i podatkiem liniowym
Dla przedsiębiorców opłacających podatek dochodowy na zasadach określonych według skali podatkowej (art. 27 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, dalej: updof) oraz podatek liniowy (art. 30c updof) podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi dochód z działalności gospodarczej.
Minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej
W roku składkowym rozpoczynającym się 1 lutego 2026 r. ustalona podstawa wymiaru składki za dany miesiąc nie może być niższa niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące w pierwszym dniu roku składkowego, tj. 4806 zł.
Od 1 lutego 2025 r. do 31 stycznia 2026 r. minimalna miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne jest obniżona do 75% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (stanowi ją kwota 3499,50 zł).
Anna P. prowadzi działalność opodatkowaną według skali podatkowej. Podstawa wymiaru składki zdrowotnej za grudzień 2025 r. wyniosła 3250,30 zł. Wobec tego należy ją podwyższyć do minimalnej kwoty, tj. 3499,50 zł, i ustalić od niej wysokość składki zdrowotnej, która wyniesie 314,96 zł.
W nowym roku składkowym (tj. od 1 lutego 2026 r.) wzrośnie stawka minimalnej podstawy wymiaru składki zdrowotnej – z 75% do 100% minimalnego wynagrodzenia.
Roczna składka zdrowotna
Roczna podstawa wymiaru składki jest ustalana co do zasady za rok składkowy, który obowiązuje od 1 lutego danego roku do 31 stycznia roku następnego. W 2026 r. rozliczana będzie składka za okres składkowy od 1 lutego 2025 r. do 31 stycznia 2026 r. Stanowi ją dochód z działalności gospodarczej ustalony za rok kalendarzowy (jako różnica między przychodami a kosztami ich uzyskania) – art. 81 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Minimalna roczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej nie może być niższa niż iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku kalendarzowym, za który był ustalany dochód, i 75% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego (dotyczy okresu od 1 lutego 2025 r. do 31 stycznia 2026 r.). Przy rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej przedsiębiorca ma wybór, czy uwzględnić osiągnięte przychody i poniesione koszty uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku (środków trwałych).
Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktyczne rozliczenia »
Składka dla przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem
Dla przedsiębiorców stosujących opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych składka na ubezpieczenie zdrowotne ustalana jest od miesięcznej podstawy wymiaru, którą stanowi kwota odpowiadająca określonemu procentowi przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego (pmw). Składka na to ubezpieczenie wynosi 9% podstawy jej wymiaru.
Podstawa wymiaru składki zdrowotnej w zależności od przychodu osiągniętego od początku roku kalendarzowego
Wysokość przychodów | Wysokość podstawy wymiaru składki zdrowotnej |
przychody do 60 000 zł | 60% pmw |
przychody powyżej 60 000 zł do 300 000 zł | 100% pmw |
przychody powyżej 300 000 zł | 180% pmw |
W miesiącu, w którym został przekroczony próg przychodów, przedsiębiorca rozlicza składkę zdrowotną od podstawy wymiaru obowiązującej dla kolejnego progu, nie korygując rozliczeń za poprzednie miesiące.
W przypadku tej formy opodatkowania roczną podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowi iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w roku kalendarzowym i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia odpowiadającej wysokości progu, który przedsiębiorca ostatecznie osiągnął.
Składka dla przedsiębiorców rozliczających się w formie karty podatkowej
Dla przedsiębiorców stosujących opodatkowanie w formie karty podatkowej podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi minimalna kwota wynagrodzenia obowiązująca 1 stycznia danego roku. Do końca 2025 r. podstawę wymiaru tej składki stanowi kwota 75% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku kalendarzowego (3499,50 zł w 2025 r.). Składka zdrowotna wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Podatnicy rozliczający się na podstawie karty podatkowej nie dokonują rocznego rozliczenia składki w ZUS DRA lub RCA, lecz składają roczną deklarację PIT-16A.
Alicja Kozłowska
Przeczytaj więcej na ten temat: Składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 r. – co się zmieni »
