Interpretacja indywidualna z dnia 24 listopada 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.876.2025.2.MG
Otrzymane od Ministra Cyfryzacji środki finansowe dla Wnioskodawcy stanowią podstawę opodatkowania VAT jedynie w części przypadającej na czynności realizowane przez Wnioskodawcę. Świadczenia te należy dokumentować fakturą wystawioną na Skarb Państwa.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
- uznania czynności realizowanych w ramach projektu pn. „...” za czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
- uznania otrzymanych od Ministra Cyfryzacji środków finansowych za podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, wyłącznie w części przysługującej Państwa Politechnice,
- obowiązku udokumentowania otrzymanej kwoty finansowania fakturą,
- obowiązku udokumentowania otrzymanej kwoty finansowania fakturą VAT wystawioną na podmiot reprezentujący Skarb Państwa, tj. na Ministra Cyfryzacji.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 października 2025 r. (data wpływu 30 października 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Politechnika ... (zwana dalej Wnioskodawcą) jest publiczną uczelnią akademicką posiadającą osobowość prawną stanowiącą część systemu szkolnictwa wyższego w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1571 z późn. zm.). Wnioskodawca działa na podstawie powołanej ustawy, aktów wykonawczych do niej wydanych oraz statutu.
Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 11 pkt 1-5 oraz pkt 9 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce podstawowymi zadaniami Wnioskodawcy są:
- prowadzenie kształcenia na studiach;
- prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;
- prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;
- prowadzenie kształcenia doktorantów;
- kształcenie i promowanie kadr uczelni;
- upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych.
Działalność Wnioskodawcy obejmuje zarówno obszar podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, obszar niepodlegający opodatkowaniu (będący poza zakresem ustawy o VAT) jak również zwolniony z opodatkowania (czynności korzystające ze zwolnienia od podatku VAT). Działalność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (będąca poza zakresem ustawy o VAT) to przede wszystkim nieodpłatne czynności kształcenia oraz badania własne naukowe finansowane z subwencji, dotacji celowych oraz innych różnego typu dofinansowań. Odpłatna działalność Wnioskodawcy to głównie odpłatne usługi kształcenia oraz odpłatne usługi noclegowe świadczone na rzecz studentów i doktorantów Wnioskodawcy, które korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Wnioskodawca prowadzi również działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, polegającą m.in. na odpłatnym wynajmie lokali użytkowych, odpłatnych badaniach wykonywanych na zlecenie, odpłatnych noclegach świadczonych na rzecz osób innych niż studenci/doktoranci, odpłatnej sprzedaży wydawnictw, czy też innej sprzedaży opodatkowanej tym podatkiem. Działalność opodatkowana podatkiem od towarów i usług to także tzw. komercjalizacja wyników badań (czyli sprzedaż wyników badań, odpłatne udzielanie licencji do wyników prac badawczych, rozwojowych, wdrożeniowych etc. lub też inne formy odpłatnego ich udostępniania).
W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca wykonuje różnego typu badania i projekty. Realizacja badań i projektów wymaga ponoszenia znacznych wydatków finansowych. Wydatki te pokrywane są ze środków własnych Wnioskodawcy, subwencji, dotacji, dofinansowań oraz różnego typu grantów finansowych.
Część projektów realizowana jest w ramach tzw. dotacji celowych. Organy państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego mogą bowiem zlecać uczelniom publicznym, instytutom naukowym lub badawczym wykonanie określonych zadań w zakresie ich (tj. uczelni czy instytutów) działalności statutowej, zapewniając odpowiednie środki na realizację tych zadań.
Zgodnie z art. 10c ust. 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 780 z późn. zm.) Prezes Rady Ministrów może powierzać podmiotom zobowiązanym do udostępniania lub przekazywania informacji sektora publicznego w celu ponownego wykorzystania, o których mowa w przepisach o ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego, zwanym dalej „zleceniobiorcami”, realizację zadań z zakresu informatyzacji sektora publicznego, innowacji cyfrowych i rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu, zwanych dalej „projektami”, w tym:
1)budowę, rozwój i utrzymanie systemów teleinformatycznych;
2)świadczenie usług towarzyszących i doradztwa specjalistycznego;
3)prowadzenie działań informacyjnych;
4)zwiększanie lub poszerzanie zakresu oddziaływania innych wykonywanych przez zleceniobiorców zadań na sektor publiczny;
5)zwiększanie lub utrzymanie zdolności zleceniobiorców do realizacji zlecanych zadań;
6)wspieranie podmiotów wykonujących zadania publiczne w ich realizacji.
Powierzenie realizacji projektu następuje w drodze decyzji Prezesa Rady Ministrów w sprawie powierzenia realizacji projektu (art. 10c ust. 2 zdanie pierwsze ww. ustawy).
Decyzją z dnia … 2025 r. (zwaną dalej Decyzją) Prezes Rady Ministrów skorzystał z uprawnienia określonego w przywołanych przepisach i powierzył konsorcjum składającemu się łącznie z ośmiu uczelni publicznych oraz instytutów zadanie polegające na realizacji projektu zat.: „...” (zwanego dalej zamiennie Zadaniem, Projektem lub Projektem A). Jako zleceniodawcę Zadania Prezes Rady Ministrów wyznaczył ministra właściwego do spraw informatyzacji (zwanego dalej Ministrem Cyfryzacji lub Ministrem), który ma zapewnić środki finansowe na realizację Zadania.
W § 2 ust. 2 Decyzji przewidziano, że zasady finansowania realizacji Zadania ze środków Ministra Cyfryzacji zostaną określone w umowie zawartej między Skarbem Państwa – Ministrem, a zleceniobiorcą – konsorcjum. We wskazanej Decyzji Zadanie zostało powierzone wszystkim zleceniobiorcom (czyli członkom konsorcjum) łącznie.
Celem Projektu jest wsparcie cyfryzacji i automatyzacji powtarzalnych czynności urzędniczych w Polsce poprzez pilotażowe wdrożenie polskich dużych modeli językowych (ang. Large Language Models, LLMs) do systemów administracji publicznej.
Zadanie stanowi bezpośrednią kontynuację zrealizowanego uprzednio przez uczelnie oraz instytuty polskie projektu zat: „...”. Obecny Projekt zakłada rozwój wytworzonych uprzednio w ramach projektu .... rozwiązań i zasobów, a zarazem przejście z fazy badawczej w fazę wdrożeniową.
W styczniu 2025 r. - celem realizacji ww. Projektu - osiem polskich uczelni publicznych i instytutów podpisało umowę konsorcjum.
Lider konsorcjum (działając w imieniu i na rzecz konsorcjum) złożył wniosek o finansowanie Projektu. Opisaną powyżej Decyzją Prezes Rady Ministrów powierzył założonemu konsorcjum realizację Projektu A. Kolejno, w marcu 2025 r. B – Państwowy Instytut Badawczy (zwany dalej liderem konsorcjum) działając na rzecz i w imieniu własnym oraz w imieniu i na rzecz pozostałych siedmiu członków konsorcjum zawarł ze Skarbem Państwa – reprezentowanym przez Ministra Cyfryzacji - umowę dotacji celowej (zwanej dalej umową o finansowanie), na mocy której Minister udzielił konsorcjum dotacji na finansowanie Projektu, zaś konsorcjum zobowiązało się zrealizować Zadanie w zakresie i na zasadach określonych w tej umowie.
Zadanie (tj. Projekt A) obejmuje 4 podzadania (działania): (...)
Wnioskodawca będzie współrealizował wszystkie 4 działania.
Najważniejsze postanowienia umowy o finansowanie
Jak wynika z § 1 ust. 1 i ust. 2 umowy o finansowanie, Minister udziela Beneficjentowi finansowania na realizację Zadania pn.: „...”, w formie dotacji celowej, a Beneficjent zobowiązuje się zrealizować Zadanie w zakresie i na zasadach określonych w umowie. Szczegółowy opis Zadania określający zakres rzeczowy, terminy wykonania oraz szacowany koszt ze wskazaniem sposobu jego kalkulacji, określa wniosek o wszczęcie postępowania dotacyjnego.
Zgodnie z umową o finansowanie, wykorzystanie dotacji następuje przez zapłatę za zrealizowane Zadania, na które dotacja była udzielona (§ 2 ust. 3 umowy o finansowanie). Beneficjent (którym według umowy o finansowanie jest każdy członek konsorcjum; lider działa w ramach tej umowy w imieniu i na rzecz wszystkich członków konsorcjum) zobowiązany jest do wykorzystania przekazanych środków finansowych zgodnie z celem, na jaki je uzyskał i na zasadach określonych w umowie o finansowanie (§ 2 ust. 6 umowy o finansowanie).
Według § 3 umowy o finansowanie środki finansowe zostaną przekazane na rachunek bankowy lidera w jednej transzy płatnej w terminie 21 dni od zawarcia umowy. Następnie lider przekaże te środki poszczególnym Beneficjentom w proporcjach wynikających z poziomu zaangażowania poszczególnych Beneficjentów w realizacji Zadania, w celu realizacji płatności lub w celu refundacji poniesionych przez Beneficjentów kosztów związanych z realizacją Zadania, pod warunkiem, że wydatki ponoszone przez Beneficjentów spełniają warunki określone w umowie o finansowanie. Kwoty przypadające na poszczególnych członków konsorcjum określa załącznik do umowy o finansowanie.
Na mocy § 4 ust. 1 umowy o finansowanie Beneficjent zobowiązany jest do prowadzenia:
1)wyodrębnionej ewidencji księgowej środków dotacji oraz wydatków dokonywanych w ramach umowy, zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy o rachunkowości, w sposób umożliwiający identyfikację poszczególnych operacji księgowych;
2)zapisów na dokumentach księgowych, stanowiących podstawę rozliczenia, przez ostemplowanie lub opisanie treścią „Sfinansowano z dotacji na podstawie umowy ………. z dnia …………… Zadanie ……….”, z wyłączeniem dokumentów dotyczących kosztów ogólnych.
Beneficjent zobowiązuje się do prowadzenia dokumentacji w sposób umożliwiający ocenę wykonania Zadania pod względem rzeczowym, finansowym oraz do przechowywania dokumentacji związanej z realizacją umowy w sposób zapewniający jej dostępność i bezpieczeństwo, przez okres 5 lat liczony od dnia zatwierdzenia sprawozdania końcowego przez Ministra (§ 4 ust. 2 i 3 umowy o finansowanie).
Beneficjent ponosi wyłączną odpowiedzialność za wszystkie działania i zaniechania związane z realizacją Zadania, w zakresie, w jakim realizuje, wobec osób i podmiotów trzecich, w tym odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z tą realizacją oraz za wszelkie działania i zaniechania wybranych przez siebie wykonawców jak za swoje działania lub zaniechania (§ 5 ust. 6 umowy o finansowanie).
Zadanie ma być zrealizowane do końca 2025 r. Lider konsorcjum zobowiązany jest do złożenia sprawozdania końcowego z wykonania Zadania, zawierającego opis zrealizowanych działań oraz rozliczenie kosztów ich realizacji. Na żądanie Ministra Cyfryzacji, lider konsorcjum przedstawia w terminie 3 dni dodatkowe wyjaśnienia, informacje i dokumenty mające związek z wykonywanym Zadaniem, w szczególności, faktury, rachunki, noty obciążeniowe, według rodzajowego układu kosztów, rozliczenia delegacji służbowych, listy płac zanonimizowane w sposób zapewniający ochronę danych osobowych. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w przekazanym sprawozdaniu Minister wzywa lidera do uzupełnienia lub poprawienia sprawozdania w terminie 3 dni roboczych. Niezłożenie sprawozdania lub jego nieuzupełnienie lub niepoprawienie w terminie i na ww. określonych zasadach jest równoznaczne z uznaniem, że dotacja została niewykorzystana w części lub całości, co skutkuje koniecznością zwrotu odpowiednio części lub całości dotacji (§ 7 umowy o finansowanie).
Kontrolę prawidłowości wykonania Zadania przez Beneficjenta, a także wykorzystania dotacji sprawuje Minister Cyfryzacji. Kontrola prowadzona jest na zasadach i w trybie określonych w przepisach ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (§ 8 umowy o finansowanie).
W § 11 ust. 1 umowy o finansowanie uregulowano kwestie związane z prawami własności intelektualnej. Lider konsorcjum zobowiązany jest do przekazania Ministrowi Cyfryzacji nie później niż do dnia 31 grudnia 2025 r. na informatycznym nośniku danych lub za pomocą środków porozumiewania się na odległość takich jak np. chmura danych: 1) ostateczne wersje opinii, ekspertyz, analiz, zestawień oraz innej dokumentacji – w formacie pdf oraz formacie edytowalnym, 2) kod źródłowy oprogramowania - wytworzonych w ramach realizacji umowy, co zostanie potwierdzone przez Strony na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo w postaci elektronicznej pod rygorem nieważności na podstawie protokołu. W § 11 ust. 2 umowy o finansowanie wskazano, że Beneficjent, z chwilą przekazania Ministrowi każdego z informatycznych nośników danych nieodpłatnie przenosi na Ministra autorskie prawa majątkowe do zapisanych na takim nośniku utworów w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, łącznie z prawem do kodów źródłowych oprogramowania na wskazanych w umowie o finansowanie polach eksploatacji. Z ust. 3 § 11 umowy o finansowanie wynika, że w stosunku do wyników działań zrealizowanych w ramach umowy, stanowiących bazę danych w rozumieniu przepisów o ochronie baz danych, producentem jest Minister.
Mocą umowy o finansowanie Minister nabywa:
1)prawo zezwalania na wykonywanie zależnych praw autorskich do wszelkich opracowań utworów (lub ich poszczególnych elementów), tj. prawo zezwalania na rozporządzanie i korzystanie z takich opracowań na wskazanych w umowie polach eksploatacji.
W zakresie w jakim utwory spełniają cechy baz danych w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Beneficjent upoważnia Ministra również do sporządzania opracowań baz danych;
2)własność wydanych Ministrowi nośników, na których zostały utrwalone utwory (lub ich poszczególne elementy) w celu ich przekazania Ministrowi - z chwilą ich przekazania (§ 11 ust. 4 umowy o finansowanie).
Beneficjent zobowiązuje się i gwarantuje, że osoby uprawnione z tytułu autorskich praw osobistych do utworów objętych postanowieniami Umowy nie będą wykonywać tych praw w stosunku do Ministra lub osób trzecich działających na zlecenie Ministra (§ 11 ust. 5 umowy o finansowanie). Z chwilą przeniesienia na Ministra majątkowych praw, o których mowa w ust. 4, Minister udziela Beneficjentowi, nieodpłatnej i niewyłącznej licencji nieograniczonej czasowo ani terytorialnie do każdego z utworów, na polach eksploatacji określonych w Umowie. Minister zezwala Beneficjentowi w zakresie licencji, wskazanej w zdaniu poprzednim, na dokonywanie opracowań utworów lub ich poszczególnych elementów (prawa zależne) oraz na zezwalanie na wykonywanie autorskich praw zależnych do wszelkich opracowań utworów lub ich poszczególnych elementów (§ 11 ust. 8 umowy o finansowanie).
W czasie realizacji Zadania, z wyłączeniem rezultatu będącego modelem językowym, Beneficjent może bez zgody Ministra upubliczniać rezultaty, wyniki, wnioski, dane lub inne materiały powstałe w wyniku wykonywania umowy (łącznie zwane w umowie o finansowanie: „Danymi”). Przez upublicznianie Strony uznają podanie do publicznej wiadomości Danych: na konferencjach, sympozjach itp., w materiałach opracowanych na potrzeby konferencji lub sympozjów itp., stronie internetowej Beneficjenta lub stronach internetowych utworzonych przez Beneficjenta na potrzeby realizacji Zadania lub w związku z Zadaniem, w prasie, radio, telewizji, mediach społecznościowych oraz w Internecie. Upublicznienie przez Beneficjentów, w czasie realizacji Zadania, rezultatu będącego modelem językowym będzie następować na serwisie … po uzgodnieniu z Ministrem. Strony zgodnie oświadczają, że serwis … będzie wyłącznie miejscem upublicznienia modelu językowego, a upublicznienie modelu językowego w czasie realizacji Zadania, nie będzie skutkować przeniesieniem na Ministra jakichkolwiek praw do modelu językowego, w tym autorskich praw majątkowych. Beneficjent jest zobowiązany powiadomić Ministra o zamiarze upublicznienia Danych, o których mowa w ust. 8, w terminie tygodnia przed planowanym upublicznieniem poprzez wysłanie e-maila na wskazany adres, w którym Beneficjent wskaże: czas i miejsce upublicznienia oraz jego formę i zakres upublicznianych Danych. Beneficjent bez konieczności powiadamiania Ministra o zamiarze upublicznienia oraz bez zgody Ministra, może w czasie realizacji Zadania upubliczniać w prasie, radio, telewizji, mediach społecznościowych oraz w Internecie treści o charakterze informacyjno–promocyjnym (np. informacje o nawiązaniu współpracy, informacje o postępach prac, informacje o wystąpieniach publicznych, informacje o wynikach modeli na benchmarkach itp.) lub treści mających na celu ochronę interesów prawnych Beneficjenta (np. sprostowania, oświadczenia w związku z naruszeniem dóbr lub interesów prawnie chronionych) (§12 ust. 8-11 umowy o finansowanie).
W § 14 umowa o finansowanie przyznaje Ministrowi uprawnienia do wypowiedzenia umowy w przypadku:
1)nieterminowego albo nienależytego wykonywania Umowy przez Beneficjenta, w szczególności zmniejszenia zakresu rzeczowego realizowanego Zadania, bez uprzedniego uzgodnienia z Ministrem;
2)wykorzystywania dotacji niezgodnie z przeznaczeniem;
3)odmowy przez Beneficjenta poddania się kontroli lub niewykonania wniosków lub zaleceń pokontrolnych;
4)naruszenia przez pracowników Beneficjenta poufności informacji lub ochrony danych osobowych.
Najważniejsze postanowienia umowy konsorcjum
Zgodnie z postanowieniami umowy konsorcjum wszyscy jego członkowie współdziałają wspólnie i w porozumieniu w celu prawidłowej realizacji Projektu, przy czym każdy z członków konsorcjum ma przypisane określone zadania do realizacji, które wynikają z umowy o finansowanie. Każdy z członków Konsorcjum ponosi odpowiedzialność wobec Jednostki Finansującej (czyli Ministra ujętego w umowie o finansowanie jako strona umowy) oraz pozostałych stron za niewykonanie bądź nienależyte wykonanie umowy i realizację Projektu jedynie w zakresie realizowanej przez siebie części Projektu, zgodnie z podziałem zadań i zakresem prac określonym umową konsorcjum oraz umową o finansowanie projektu.
Żaden z członków konsorcjum nie ponosi odpowiedzialności za działania lub zaniechania pozostałych członków konsorcjum (§ 2 ust. 6 umowy konsorcjum).
Każdy z konsorcjantów jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Lider konsorcjum został upoważniony do:
1)złożenia wniosku o finansowanie Projektu w imieniu konsorcjum,
2)reprezentowania członków konsorcjum w kontaktach z jednostką finansującą,
3)zawarcia na rzecz i w imieniu własnym oraz członków konsorcjum umowy o finansowanie Projektu z jednostką finansującą, po uprzednim uzgodnieniu treści projektu umowy o Finansowanie przez wszystkich członków konsorcjum,
4)dokonywania zmian w umowie o finansowanie Projektu po uprzednim uzgodnieniu z Radą konsorcjum,
5)pośredniczenia w przekazywaniu członkom konsorcjum środków finansowych z jednostki finansującej i ich rozliczania,
6)reprezentowania członków konsorcjum w związku z wykonywaniem umowy o finansowanie Projektu w zakresie określonym w udzielonych pełnomocnictwach.
Lider konsorcjum zobowiązuje się do przekazywania członkom konsorcjum przedkładanych do jednostki finansującej informacji i dokumentów związanych z monitorowaniem i kontrolą prawidłowej realizacji Projektu (§ 3 ust. 6 umowy konsorcjum).
Struktura organizacyjna konsorcjum składa się z: Rady Konsorcjum, Komisji Jakości, Kierownika Projektu, Koordynatorów Projektu, Kierownika Operacyjnego, Liderów Działań i Wiceliderów Działań. Rada Konsorcjum jest organem zarządzającym, wytyczającym główne kierunki realizacji Projektu oraz pełni funkcję opiniodawczą i doradczą wobec Koordynatora Projektu (§ 5 umowy konsorcjum).
Komisja Jakości odpowiedzialna jest za ocenę merytoryczną wytworów Projektu takich jak: raporty, oprogramowanie, narzędzia i zasoby językowe, stanowiących części jego rezultatów zadeklarowanych w umowie o finansowanie Projektu (§ 6 Umowy konsorcjum).
Kierownik Projektu odpowiedzialny jest m.in. za kierowanie i koordynacje prac merytorycznych, prac realizowanych w Projekcie, przedkładanie do Ministra sprawozdań z realizacji działań określonych w umowie o finansowanie Projektu, monitorowanie i koordynowanie prawidłowości działań członków konsorcjum przy realizacji zadań określonych w umowie o finansowaniu w obszarze formalno-prawnym (§ 7 umowy konsorcjum).
Do zadań Koordynatorów Projektu należy m.in.: monitorowanie i nadzór nad prawidłowością realizacji Projektu w zakresie dotyczącym zadań realizowanych przez stronę, opracowywanie sprawozdań merytorycznych i finansowych z realizacji Projektu w zakresie dotyczącym zadań realizowanych przez Stronę i przekazywanie sprawozdań Kierownikowi Projektu (§ 7a umowy konsorcjum).
Ze względu na wdrożeniowy charakter projektu Kierownik Projektu może powołać Kierownika Operacyjnego.
Do zadań Kierownika Operacyjnego należą w szczególności:
1)opiniowanie strategicznych decyzji wdrożeniowych Projektu, w tym ocenianie ich wpływu na realizację celów Projektu;
2)monitorowanie i nadzór nad realizacją wdrożeń w ramach Projektu;
3)identyfikowanie, ocena oraz zarządzanie ryzykiem związanym z procesami wdrożenia, w tym proponowanie działań naprawczych;
4)monitorowanie postępów wdrożeń oraz bieżące, nie rzadziej niż raz na 4 (cztery) tygodnie, raportowanie wyników Kierownikowi Projektu i Radzie (§ 7b umowy konsorcjum).
Do zadań Liderów Działań należy m.in. opracowanie szczegółowej listy zadań w ramach danego działania wraz z harmonogramem ich realizacji, monitorowanie i nadzór nad realizacją poszczególnych zadań w ramach działania, koordynacja pracy pracowników lub współpracowników członków konsorcjum wyznaczonych przez Koordynatorów Projektu do realizacji danego działania, przygotowywanie raportów z realizacji działania (§ 7c umowy konsorcjum).
Na mocy § 8 umowy konsorcjum, członkowie konsorcjum zobowiązują się natomiast, m.in. do:
1)wyznaczenia przedstawicieli do organów Projektu oraz udzielenia im niezbędnych pełnomocnictw do prowadzenia dyskusji, negocjowania oraz podejmowania decyzji/udzielania rekomendacji w zakresie realizacji Projektu;
2)realizacji zadań zgodnie z zawartą przez konsorcjum umową o finansowanie;
3)przygotowywania sprawozdań okresowych, rocznych/końcowych i przedstawienia ich Koordynatorowi Projektu w zakresie realizowanych zadań zgodnie z umową o finansowanie;
4)udzielania dodatkowych informacji lub wyjaśnień dotyczących realizacji Projektu podmiotom uprawnionym na podstawie do ich uzyskania na podstawie przepisów powszechnie obowiązującego prawa realizacji Projektu zgodnie z prawem oraz umową o finansowanie Projektu;
5)współpracy w okresie realizacji Projektu oraz w okresie jego trwałości z jednostką finansującą lub inną instytucją w zakresie jej uprawnień i kompetencji wynikających z przepisów prawa;
6)osiągnięcia celów i wskaźników zadeklarowanych we wniosku o finansowanie w zakresie niesprzecznym z umową o finansowanie.
W § 9 umowy konsorcjum, uregulowano zasady związane z finansowaniem Projektu. Postanowienia umowy konsorcjum w tym zakresie odwołują się wprost do postanowień umowy o finansowanie, w związku z czym to postanowienia umowy o finansowanie mają w tym zakresie pierwszeństwo przed postanowieniami umowy konsorcjum. Zgodnie z zapisami umowy konsorcjum każdy z członków konsorcjum zobowiązany jest do sporządzenia raportu rocznego oraz końcowego dla swoich zadań, do prowadzenia, każdy w swoim zakresie, wyodrębnionej ewidencji księgowej środków finansowych umożliwiającej pełną identyfikację środków otrzymanych i wydatkowanych na realizację Projektu oraz wyodrębnionego rachunku bankowego. Środki finansowe będą przekazywane przez jednostkę finansującą, przelewem na rachunek lidera Projektu, natomiast sposób przekazania środków przez lidera na rzecz pozostałych członków konsorcjum oraz zasady rozliczenia finansowego powinny być zgodne z umową o finansowanie.
Umowa konsorcjum zawiera również postanowienia dotyczące prawa własności intelektualnej. Należy jednak zaznaczyć, że postanowienia te obowiązują, o ile umowa o finansowanie nie stanowi inaczej (postanowienia umowy o finansowanie mają w tym zakresie pierwszeństwo przez postanowienia umowy konsorcjum). W § 10 umowy konsorcjum wskazano, że:
1)wypracowane w ramach Projektu wyniki, tj. utwory, rozwiązania, wzory lub inne przedmioty praw autorskich lub pokrewnych, praw patentowych, innych praw ochronnych z zakresu własności przemysłowej oraz pozostałych praw własności intelektualnej będą przysługiwały temu spośród członków konsorcjum, którego prace doprowadziły do powstania tych zasobów (ust. 4);
2)o ile w toku prac nad realizacją Projektu dojdzie do powstania wspólnego wynalazku, projektu, wzoru, utworu lub innego przedmiotu praw własności intelektualnej, do którego przyczynił się więcej niż jeden członek konsorcjum, a przedmiotu takiego nie da się podzielić lub wydzielić z niego poszczególnych części odpowiadających wkładowi członków konsorcjum w sposób umożliwiający odrębne ubieganie się przez członków konsorcjum o udzielenie lub utrzymanie ewentualnego patentu, prawa ochronnego lub innego prawa własności intelektualnej, tym członkom konsorcjum będą przysługiwały wspólne prawa do wyżej wymienionego przedmiotu (ust. 5);
3)w przypadku przeniesienia praw do wyników wypracowanych w ramach Projektu, członek konsorcjum zobowiązany jest zagwarantować pozostałym uczestnikom Projektu prawo do korzystania z tych wyników, w takim zakresie w jakim jest to niezbędne do wykonania umowy, umowy o finansowaniu oraz innych porozumień przewidzianych umową, w tym także na czas po zakończeniu Projektu (ust. 9);
4)prawo dostępu do wypracowanych w ramach Projektu wyników oraz zasobów własności intelektualnej istniejących przed zawarciem umowy konsorcjum dla celów realizacji Projektu zostaje przyznane członkowi konsorcjum bez jakichkolwiek opłat z tego tytułu (o ile umowa konsorcjum nie stanowi inaczej) - na pisemny wniosek członka konsorcjum precyzujący zakres i czas trwania dostępu (ust. 30);
5)prawo dostępu do wypracowanych w ramach Projektu wyników oraz zasobów własności intelektualnej istniejących przed zawarciem umowy konsorcjum dla celów korzystania innego niż działania w celu realizacji Projektu i jednocześnie innego niż późniejsze działania badawcze, będzie udzielane na podstawie dwustronnych porozumień. Prawa dostępu w tym zakresie będą udzielane na uczciwych i rozsądnych warunkach rynkowych lub bez dodatkowego wynagrodzenia, w zależności od uznania Stron zawierających porozumienie (ust. 33 i ust. 34).
Każdy z konsorcjantów ma przypisane zadania w Projekcie. Członkowie konsorcjum podzielili między sobą działania i każdy realizuje przydzieloną mu część. Zadania te są wykonywane równolegle. Finalnie, wspólnie mają doprowadzić do opisanego powyżej celu – wsparcie cyfryzacji i automatyzacji powtarzalnych czynności urzędniczych w Polsce poprzez pilotażowe wdrożenie polskich dużych modeli językowych (ang. Large Language Models, LLMs) do systemów administracji publicznej (zadania konsorcjantów i Wnioskodawcy są ze sobą funkcjonalnie powiązane). Wnioskodawca nie świadczy żadnych usług na rzecz innych członków konsorcjum i na odwrót. Każdy z konsorcjantów ponosi samodzielnie wydatki w Projekcie. Faktury zakupu - w przypadku zadań przypisanych Wnioskodawcy - są wystawiane bezpośrednio na Wnioskodawcę jako nabywcę.
W przypadku zadań przypisanych innym konsorcjantom faktury zakupu są wystawione bezpośrednio na ich rzecz. W przypadku zadań przypisanych Wnioskodawcy nabyte towary i usługi w Projekcie stają się własnością Wnioskodawcy.
Realizacja Projektu była oraz jest uzależniona od otrzymanej dotacji, która jest nierozłącznym elementem powierzonego przez Ministra Cyfryzacji Zadania. Bez powierzenia realizacji Projektu konsorcjum nie otrzymałoby dotacji i na odwrót Projekt nie mógłby być realizowany, gdyby Minister Cyfryzacji nie zapewnił odpowiednich środków budżetowych na ten cel.
Dofinansowywane są koszty kwalifikowalne, które są ponoszone przez poszczególnych członków konsorcjum na wykonanie Zadania, zgodnie z zakresem rzeczowym określonym w umowie o finansowanie. Otrzymane dofinansowanie jest przeznaczone na sfinansowanie konkretnych wydatków dotyczących pokrycia kosztów realizacji niniejszego projektu (zadań przypisanych do Wnioskodawcy). Wnioskodawca nie może przeznaczyć tych środków na inny cel, niezgodny z umową o finansowanie.
Bezpośrednim beneficjentem prac wykonywanych w ramach umowy o finansowanie jest Minister Cyfryzacji, na rzecz którego - w ramach tej umowy - zostanie przeniesiona całość autorskich praw majątkowych do wyników prac powstałych w ramach realizacji Projektu. Wnioskodawca po przekazaniu protokołu zdawczo-odbiorczego może korzystać z tychże utworów na zasadzie – udzielonej przez Ministra - nieodpłatnej i niewyłącznej licencji nieograniczonej czasowo ani terytorialnie, na polach eksploatacji określonych w Umowie. Minister zezwala Beneficjentowi na dokonywanie opracowań utworów lub ich poszczególnych elementów (prawa zależne) oraz na zezwalanie na wykonywanie autorskich praw zależnych do wszelkich opracowań utworów lub ich poszczególnych elementów.
W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo:
Zgodnie z umową zawartą między Skarbem Państwa – Ministrem Cyfryzacji a konsorcjum Wnioskodawca (wraz z pozostałymi konsorcjantami) realizuje cztery działania: (...)
Wnioskodawca współrealizuje wszystkie 4 działania.
Wszystkie Działania dotyczą budowy modeli językowych sztucznej inteligencji (AI) wykorzystujących metody uczenia maszynowego do analizy, rozumienia oraz generowania tekstu w języku naturalnym.
W ramach Działania 1 przygotowywane są korpusy pozwalające na trening i dostrojenie modeli dla zadań inteligentnego asystenta .... i modeli ........), dedykowanych do zastosowań w administracji publicznej. Przygotowanie korpusów obejmuje następujący zakres wykonywanych prac: budowę, czyszczenie i deduplikację zbiorów danych urzędowych, opracowanie danych dla modeli wnioskujących, przygotowanie danych do trenowania modeli, selekcję przykładów z preferencjami do wychowania modeli, budowę promptów systemowych do uczenia preferencji, lokalizację (spolszczenie) dużych zbiorów danych do budowy modeli wnioskujących, anotację zbiorów do ewaluacji kompetencji językowych.
W ramach Działania 2 realizowane są następujące prace: pre-trenowanie modeli z wykorzystaniem zbiorów danych urzędowych przygotowanych w Działaniu 1, dostrajanie modeli z wykorzystaniem instrukcji i danych dziedzinowych, wychowywanie modeli różnymi technikami poprawiającymi jakość odpowiedzi modeli.
W ramach Działania 3 zespół zajmujący się zabezpieczaniem i ewaluacją modeli realizuje następujące prace: testowanie poprawności językowej modeli, opracowywanie metryk ewaluacji modeli, rozwój oprogramowania pozwalającego na automatyczną ocenę i porównanie wieloaspektowe zdolności generatywnych modeli.
W ramach Działania 4 realizowane jest pilotażowe wdrożenie modeli .... w Ministerstwie Cyfryzacji. Wdrożenie obejmuje: testy wstępne modeli ...., przygotowanie interfejsu dla użytkowników, szkolenie pracowników Ministerstwa Cyfryzacji, zbudowanie środowiska pozwalającego na uzyskanie informacji zwrotnych o działaniu modeli, uruchomienie środowiska testowego, prace na ulepszeniem działania modeli, w kontekście informacji zwrotnych z testów modeli.
Zgodnie z § 8 ust. 1 umowy o dofinansowanie Minister sprawuje kontrolę prawidłowości wykonania Zadania przez Beneficjenta, w zakresie w jakim je realizuje, a także wykorzystania dotacji przez Beneficjenta.
Dodatkowo, w myśl § 5 ust. 6 umowy o finansowanie, Wnioskodawca ponosi wyłączną odpowiedzialność za wszystkie działania i zaniechania związane z realizacją Zadania, w zakresie, w jakim je realizuje, wobec osób i podmiotów trzecich, w tym odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z tą realizacją oraz za wszelkie działania i zaniechania wybranych przez siebie wykonawców jak za swoje działania lub zaniechania.
Z umowy zawartej z Ministrem Cyfryzacji wynika, że będą Wnioskodawca odpowiada przed Ministrem Cyfryzacji za własną część zadań realizowanych w ramach Projektu.
W toku realizacji Projektu powstają modele językowe w wersji bazowej, instrukcyjnej i wychowanej oraz wdrożenia modelu .... w Ministerstwie Cyfryzacji, w wybranych jednostkach administracji rządowej i w wybranych jednostkach samorządu. Utworami przekazanymi Ministerstwu w protokole odbioru są, zgodnie z § 11 umowy o finansowanie, ostateczne wersje opinii, ekspertyz, analiz, zestawień oraz innej dokumentacji – w formacie pdf oraz formacie edytowalnym oraz kod źródłowy oprogramowania wytworzone w ramach realizacji Umowy.
Prawa do wskazanych powyżej utworów – przed przeniesieniem ich na Ministra Cyfryzacji - będą przysługiwały wszystkim konsorcjantom, którzy pracowali nad konkretnym modelem językowym lub innym przekazywanym utworem.
Prawa do wypracowanych rezultatów (powstałych utworów) – do czasu przeniesienia ich na Ministra Cyfryzacji - posiadają wspólnie wszyscy członkowie konsorcjum.
Z uwagi na specyfikę Projektu i fakt, że rezultatów wypracowanych w ramach Projektu (utworów) nie da się przypisać do konkretnego konsorcjanta, do czasu przekazania wyników Projektu Ministrowi Cyfryzacji, konsorcjantom przysługują wspólne prawa do wypracowanych rezultatów przedsięwzięcia (w tym w szczególności do każdego powstałego modelu językowego).
Wysokość środków finansowych przekazanych przez lidera konsorcjum na rzecz członków konsorcjum (w tym Wnioskodawcy) jest proporcjonalna do poziomu zaangażowania poszczególnych członków konsorcjum.
W trakcie realizacji przedsięwzięcia składane są Ministrowi Cyfryzacji merytoryczne raporty kwartalne z zadań. Każdy z konsorcjantów (w tym Wnioskodawca) jest zobowiązany do składania raportów cząstkowych liderowi, który na ich podstawie tworzy raport zbiorczy przekazywany Ministrowi Cyfryzacji. Raport finansowy zostanie złożony na koniec projektu.
W przypadku nieotrzymania środków finansowych od Ministra Cyfryzacji Wnioskodawca nie realizowałby opisanego we wniosku przedsięwzięcia.
W myśl § 14 ust. 1 i ust. 2 umowy o dofinansowanie, Minister może rozwiązać Umowę ze skutkiem natychmiastowym w przypadku:
1)nieterminowego albo nienależytego wykonywania umowy przez Beneficjenta, w szczególności zmniejszenia zakresu rzeczowego realizowanego zadania, bez uprzedniego uzgodnienia z Ministrem;
2)wykorzystywania dotacji niezgodnie z przeznaczeniem;
3)odmowy przez Beneficjenta poddania się kontroli lub niewykonania wniosków lub zaleceń pokontrolnych;
4)naruszenia przez pracowników Beneficjenta poufności informacji lub ochrony danych osobowych.
Rozwiązując umowę, w przypadkach określonych powyżej, Minister określi:
1)kwotę dotacji podlegającą zwrotowi;
2)kwotę odsetek obliczonych jak dla zaległości podatkowych;
3)termin zwrotu kwot,
4)numer rachunku bankowego, na który należy dokonać wpłaty kwot.
Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za wszystkie działania i zaniechania związane z realizacją Projektu (w zakresie realizowanych czynności).
W myśl § 11 ust. 8 umowy o finansowanie, z chwilą przeniesienia na Ministra majątkowych praw, o których mowa w ust. 4, Minister udziela Beneficjentowi, nieodpłatnej i niewyłącznej licencji nieograniczonej czasowo ani terytorialnie do każdego z utworów, na polach eksploatacji określonych w tym postanowieniu Umowy. Minister zezwala Beneficjentowi w zakresie licencji, wskazanej w zdaniu poprzednim, na dokonywanie opracowań utworów lub ich poszczególnych elementów (prawa zależne) oraz na zezwalanie na wykonywanie autorskich praw zależnych do wszelkich opracowań utworów lub ich poszczególnych elementów (§ 11 ust. 8 umowy o finansowanie).
Dodatkowo, Wnioskodawca może korzystać podobnie jak ogół użytkowników z modeli czy innych utworów na otwartych licencjach pod warunkiem, że Minister Cyfryzacji udostępni je publicznie na otwartych licencjach.
Pytania
1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że opisane w stanie faktycznym sprawy czynności realizowane przez Wnioskodawcę w projekcie finansowanym ze środków otrzymywanych od Ministra Cyfryzacji na podstawie umowy o finansowanie stanowią - po stronie Wnioskodawcy - czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług?
2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że otrzymywane przez Wnioskodawcę od Ministra Cyfryzacji - na podstawie umowy o finansowanie - środki finansowe stanowią podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jedynie w części przypadającej na czynności realizowane w Projekcie przez Wnioskodawcę?
3. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że kwota otrzymanego dofinansowania, która zostaje Wnioskodawcy przekazana za pośrednictwem lidera (jako finansowanie, o którym mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług) winna być udokumentowana przez Wnioskodawcę fakturą?
4. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że kwota otrzymanego dofinansowania, która zostaje Wnioskodawcy przekazana za pośrednictwem lidera winna być udokumentowana fakturą, gdzie jako nabywca powinien być wskazany Skarb Państwa - reprezentowany przez Ministra Cyfryzacji?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1
Zdaniem Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym sprawy czynności realizowane przez Wnioskodawcę w projekcie finansowanym ze środków otrzymywanych od Ministra Cyfryzacji na podstawie umowy o finansowanie stanowią - po stronie Wnioskodawcy - czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.
W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (tj. Polski).
Jednocześnie jak podaje art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.
Zgodnie zaś z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Z powyższych przepisów wynika, że czynność opodatkowaną podatkiem VAT stanowi realizowana przez podatnika podatku od towarów i usług dostawa towaru lub świadczenie usługi (w tym przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych), w zamian za które podatnik ten uzyskał środki finansowe (lub świadczenia im równoważne) stanowiące wynagrodzenie.
Wynagrodzenie oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku. Co istotne, nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę - czy od nabywcy czy od osoby trzeciej. Ważne natomiast jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.
Jednocześnie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podaje, że podstawę opodatkowania podatkiem VAT zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Dokładnie z ceną tych świadczeń. Dzięki otrzymanemu dofinansowaniu nabywca towaru lub usługi bądź płaci niższą cenę świadczenia bądź też nie płaci jej w ogóle.
W przypadku gdy podmiot udzielający dotacji w zamian za dotację otrzymuje od podmiotu, który uzyskał dofinansowanie świadczenie zwrotne, udzielona dotacja staje się de facto wynagrodzeniem płaconym za realizację świadczonej usługi. Tak więc, w sytuacji gdy dotacja nie ma wpływu na cenę świadczenia na rzecz osoby trzeciej (końcowego beneficjenta towaru lub usługi), lecz ma związek ze świadczeniem na rzecz podmiotu finansującego (lub podmiotu wskazanego przez finansującego), stanowi ona podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ustawy o VAT jako zapłata z tytułu realizowanego na rzecz podmiotu finansującego (lub na rzecz podmiotu wskazanego przez finansującego) świadczenia.
W opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca, w ramach powierzonych mu zadań, realizuje Projekt. Projekt ten realizowany jest mocą decyzji Rady Ministrów oraz na podstawie umowy o finansowanie zawartej z Ministrem Cyfryzacji. Otrzymana dotacja (w części przypadającej na Wnioskodawcę) pokrywa koszty kwalifikowane związane z realizacją wykonanych przez Wnioskodawcę czynności. Wnioskodawca zobowiązał się wydatkować otrzymane środki zgodnie z celem, na jaki je uzyskał i na zasadach określonych w umowie o finansowanie. Beneficjentem realizowanych przez Wnioskodawcę świadczeń jest Minister Cyfryzacji, na rzecz którego na podstawie umowy o finansowanie, Wnioskodawca (oraz pozostali członkowie konsorcjum – w części ich dotyczącej) ma obowiązek przenieść autorskie prawa majątkowe do utworów powstałych w toku realizacji tego Projektu, przekazać nośniki, a także prawa do bazy danych, czy oprogramowania (o ile takie powstaną). Po przeniesieniu majątkowych praw autorskich Wnioskodawca będzie miał możliwość korzystania z powstałych utworów w okresie realizacji Projektu wyłącznie na podstawie udzielonej mu licencji przez Ministra Cyfryzacji (mocą odrębnej czynności prawnej).
Wypłacone dofinansowanie przejawia bezpośredni związek ze świadczeniem Wnioskodawcy polegającym na współwykonaniu ujętych w stanie faktycznym wniosku zadań (tj. budowie korpusów danych językowych do bazowego treningu, treningu dużych modeli językowych, zabezpieczeniu i ewaluacji dużych modeli językowych wraz z ich pilotażowym wdrożeniem w sektorze publicznym) wraz z przeniesieniem do niego pełni majątkowych praw autorskich na rzecz Ministra Cyfryzacji (który dla celów realizacji Projektu uważany jest za zleceniodawcę). Oczywiście Wnioskodawca przeniesie na rzecz Ministra Cyfryzacji autorskie prawa majątkowe przysługujące wyłącznie Wnioskodawcy (w zakresie przypisanym do Wnioskodawcy). Otrzymaną dotację należy więc traktować jako cenę (wynagrodzenie), dzięki któremu przyszłe skonkretyzowane świadczenie Wnioskodawcy może zostać zrealizowane.
Jak już wskazano, w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W ramach Zadania Wnioskodawca nie będzie przekazywał na rzecz Ministra Cyfryzacji (ani żadnego innego podmiotu) żadnych towarów. Wobec czego nie będzie dokonywał odpłatnej dostawy towarów rozumianej jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).
Jak jednak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zwany dalej TSUE) w wyroku z dnia 16 września 2021 r., w sprawie C-21/20: "świadczenie usług dokonywane jest "odpłatnie" tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości wyodrębnionej usługi świadczonej usługobiorcy. Tak jest w przypadku, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym".
W analizowanym przypadku stosunek pomiędzy Wnioskodawcą (w części zadań przypisanych do Wnioskodawcy) a Ministrem Cyfryzacji (podmiotem finansującym) reguluje umowa o finansowanie, w załączniku do której precyzyjnie określono zakres rzeczowy, terminy wykonania oraz szacowany koszt ze wskazaniem sposobu jego kalkulacji. Umowa ta przewiduje wymianę świadczeń: wykonaniu świadczenia pieniężnego polegającego na refundacji kosztów przez Ministra Cyfryzacji odpowiada (ze strony Wnioskodawcy) świadczenie wzajemne w postaci usługi (opisanych w stanie faktycznym zadań) wraz z przeniesieniem wszelkich autorskich praw majątkowych, nośników, a także baz danych (o ile takie powstaną) powstałych jako wynik Projektu. Bezpośredni związek pomiędzy dotacją a świadczeniem Wnioskodawcy wyraża się także tym, że wysokość dotacji odzwierciedla koszty poniesione przez Wnioskodawcę w celu realizacji świadczenia.
Istnieje także brak możliwości przeznaczenia przez Wnioskodawcę uzyskanych środków na inny cel.
W ocenie Wnioskodawcy, na przeszkodzie uznaniu, że świadczenie ma charakter odpłatny nie stoi fakt, że wartość refundacji odpowiada jedynie kosztom poniesionym przez Wnioskodawcę (bez marży). Jak wynika bowiem z wyroku TSUE z dnia 12 maja 2016 r. w sprawie C-520/14: „okoliczność, czy transakcja gospodarcza została zrealizowana po cenie niższej, czy też wyższej od kosztu wytworzenia, nie ma znaczenia dla zakwalifikowania transakcji jako „transakcji odpłatnej”. To ostatnie pojęcie wymaga bowiem wyłącznie istnienia bezpośredniego związku między dostawą towarów lub świadczeniem usług a świadczeniem wzajemnym rzeczywiście otrzymanym przez podatnika".
Wnioskodawca z tytułu realizacji określonych zadań otrzyma środki w ustalonej wysokości – wystąpi zatem bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem usług, a środkami otrzymanymi z tego tytułu od Ministra Cyfryzacji.
Dla potrzeb ustalenia, czy w analizowanym przypadku mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług konieczne jest także rozstrzygnięcie, czy Wnioskodawca działała w charakterze podatnika VAT. Według art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast według art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
W ocenie Wnioskodawcy sam fakt, że realizowane czynności „wywodzą się" z aktu prawnego o randze ustawy nie oznacza automatycznie, że nie uznaje się ich za realizowane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jak wskazał bowiem TSUE w wyroku z 2 czerwca 2016 r. w sprawie C-263/15: „okoliczność, że omawiana działalność polega na pełnieniu funkcji przyznanych i regulowanych przez ustawę w interesie powszechnym, jest bez znaczenia dla oceny, czy działalność ta stanowi odpłatne świadczenie usług. (...) nawet jeśli omawiana działalność ma na celu wykonywanie konstytucyjnego obowiązku ciążącego wyłącznie i bezpośrednio na danym państwie członkowskim, nie można tylko z tego powodu podważać bezpośredniego związku istniejącego pomiędzy dokonanym świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem".
Zadanie zostało powierzone konsorcjum (w tym Wnioskodawcy) przez Prezesa Rady Ministrów w drodze decyzji administracyjnej w oparciu o upoważnienie ustawowe (art. 10c ust. 1 ustawy o Radzie Ministrów). Projekt stanowi przejaw realizacji zadań z zakresu informatyzacji sektora publicznego, innowacji cyfrowych i rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu, które to zadania leżą zasadniczo w kompetencji Ministra Cyfryzacji. Minister Cyfryzacji został natomiast wyznaczony przez Prezesa Rady Ministrów jako podmiot zlecający, który ma zapewnić środki finansowe na realizację Projektu.
W analizowanym przypadku Wnioskodawca nie działa w charakterze władzy publicznej, lecz jako podmiot, któremu na podstawie umowy cywilnoprawnej zlecono wykonanie pewnych zadań, które leżą w gestii Ministra Cyfryzacji. W związku z otrzymanym zleceniem Wnioskodawca nie dysponuje jednak władztwem właściwym dla organów władzy publicznej i nie został wyposażony w jej prerogatywy (np. możliwość wydawania rozstrzygnięć w postaci decyzji administracyjnych). Wnioskodawca nie został uwzględniony w ramach organizacyjnych administracji publicznej. Działanie Wnioskodawcy ma stricte cywilnoprawny wymiar, o czym świadczy chociażby użyta w umowie o finansowanie terminologia, gdzie Minister Cyfryzacji nazywany jest zleceniodawcą.
W konsekwencji należy uznać, że w analizowanym przypadku nie znajduje zastosowania wyłączenie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.
Na marginesie należy dodać, że z art. 13 ust. 1 zd. 2 Dyrektywy VAT wynika, że krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego, w przypadku gdy podejmują dane działania jako organy władzy publicznej, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. Należy wskazać, że zadania wykonane przez Wnioskodawcę mógłby zrealizować jakikolwiek podmiot posiadający podobne zasoby.
A zatem również z tego powodu brak jest podstaw do zastosowania wyłączenia z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.
Mając na względzie powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym sprawy czynności realizowane przez Wnioskodawcę w projekcie finansowanym ze środków otrzymywanych od Ministra Cyfryzacji na podstawie umowy o finansowanie stanowią – po stronie Wnioskodawcy w zakresie przypisanych do niego świadczeń - czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.
Ad. 2
Otrzymana za pośrednictwem lidera część dofinansowania, która zgodnie z zakresem rzeczowym wskazanym w załączniku do umowy o finansowanie jest przypisana Wnioskodawcy, stanowi dla Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zgodnie z umową o finansowanie, a także zgodnie z umową konsorcjum całość dofinansowania przekazywana jest na rachunek bankowy lidera konsorcjum, który działa w imieniu własnym ale także w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy (czyli de facto „za” Wnioskodawcę) i jest zobowiązany do przekazania środków finansowych członkowi konsorcjum, w części mu przypadającej. Lider jest jedynie podmiotem pośredniczącym w przekazywaniu środków pieniężnych konsorcjantom (w tym Wnioskodawcy). Czynności jakie ma wykonywać każdy z konsorcjantów w Projekcie są równoległe. Członkowie konsorcjum podzielili między sobą działania i każdy ma realizować swoją część. Projekt jest współrealizowany przez wszystkich łącznie.
Oznacza to, że wnioskodawca na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy o VAT powinien opodatkować otrzymaną przez siebie część dofinansowania, która dotyczy wykonywanych przez niego świadczeń w ramach realizowanego Projektu. Kwota ta stanowi bowiem de facto zapłatę za wykonaną przez Wnioskodawcę usługę (realizację określonych w Projekcie zadań).
W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, środki finansowe otrzymane od Ministra Cyfryzacji, które lider przekaże Wnioskodawcy tytułem części dofinansowania przypadającego na czynności realizowane w Projekcie przez Wnioskodawcę, stanowią dla Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług jedynie w części przypadającej na czynności realizowane w Projekcie przez Wnioskodawcę.
Ad. 3
Zdaniem Wnioskodawcy, kwota otrzymanego dofinansowania, która zostaje Wnioskodawcy przekazana za pośrednictwem lidera (jako finansowanie, o którym mowa w art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług) winna być udokumentowana przez Wnioskodawcę fakturą.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski.
Jak podaje art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (Polski), eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Art. 106b ust. 1 pkt 1 oraz pkt 4 ustawy o VAT wskazuje, że podatnik (czyli Wnioskodawca) jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem; 2) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności.
Jak wskazano w uzasadnieniu do pytania nr 1, zdaniem Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym sprawy czynności realizowane przez Wnioskodawcę w projekcie finansowanym ze środków otrzymywanych od Ministra Cyfryzacji na podstawie umowy o finansowanie stanowią – po stronie Wnioskodawcy w zakresie przypisanych do niego świadczeń - czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług.
W analizowanym przypadku mamy zatem do czynienia z czynnością wymienioną w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT (sprzedaż) oraz art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT (odpłatne świadczenie usług).
Wypełniona zostaje zatem dyspozycja art. 106b ust. 1 pkt 1 oraz pkt 4 ustawy o VAT, a Wnioskodawca ma obowiązek realizowane świadczenie (Projekt wykonywany za wynagrodzeniem) udokumentować fakturą (ewentualnie fakturami). Jeżeli kwoty zostają otrzymane przez Wnioskodawcę - za pośrednictwem Lidera - w trakcie Projektu (przed jego finalną realizacją) – to stanowią zaliczki otrzymywane na poczet świadczenia. Wnioskodawca ma zatem obowiązek wystawiać – po otrzymaniu transzy finansowania – faktury zaliczkowe. Z chwilą zakończenia Projektu, jeżeli uprzednio Wnioskodawca nie otrzyma wszystkich należnych transz w formie zaliczek, na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek wystawienia tzw. faktury rozliczeniowej (art. 106f ust. 3 i ust. 4 ustawy o VAT).
Ad. 4
Zdaniem Wnioskodawcy, kwota otrzymanego dofinansowania, która zostaje Wnioskodawcy przekazana za pośrednictwem lidera, winna być udokumentowana przez Wnioskodawcę fakturą, gdzie jako nabywca powinien być wskazany Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Cyfryzacji.
W myśl art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, faktura powinna zawierać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy.
Ustawa o VAT nie zawiera definicji nabywcy, jednak posiłkując się słownikiem Współczesnego Języka Polskiego (Wydawnictwo Wilga, Warszawa 1996, s. 546, kolumna 1) należy wskazać, że „nabywca” to „człowiek, który coś nabywa, kupuje, kupujący coś”. Dla celów VAT nabywcą jest podmiot, który nabywa coś dla siebie, jak i dla innych (np. dla odbiorcy). Nie jest zatem konieczne, aby sam nabywca był końcowym konsumentem nabytej usługi lub towaru. Dla skutków podatkowych na gruncie ustawy o VAT, nie jest także istotne, czy nabywca samodzielnie płaci za usługę lub towar, czy robi to inny podmiot (np. płatnik).
Jak wskazano w pkt 1 uzasadnienia niniejszego wniosku zdaniem Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym sprawy czynności realizowane przez Wnioskodawcę w projekcie finansowanym ze środków otrzymywanych od Ministra Cyfryzacji na podstawie umowy o finansowanie stanowią – po stronie Wnioskodawcy w zakresie przypisanych do niego świadczeń - czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie jak wynika z opisanego stanu faktycznego stroną umowy o finansowanie regulującej kwestię realizacji powierzonego Wnioskodawcy (i innym członkom konsorcjum) Zadania jest Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Cyfryzacji. Zgodnie z treścią tej umowy Skarb Państwa, który reprezentowany jest przez Ministra Cyfryzacji jest nie tylko podmiotem finansującym przedsięwzięcie (płatnikiem), ale także podmiotem otrzymującym konkretne świadczenia, w skład których wchodzą przede wszystkim autorskie prawa majątkowe do wszelkich utworów powstałych w ramach realizacji projektu, nośniki oraz powstałe bazy danych. Działania te następują przy tym w ramach zadań, które należą do resortu kierowanego przez Ministra Cyfryzacji, tj. zadań związanych z zakresu informatyzacji sektora publicznego, innowacji cyfrowych i rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu. Inaczej mówiąc, jedynym beneficjentem i zarazem płatnikiem świadczenia jest w tym przypadku Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Cyfryzacji.
Pomimo, że środki pieniężne zostają przekazane przez Ministra Cyfryzacji na rachunek lidera, który kolejno przekazuje środki należne Wnioskodawcy (z tytułu przypisanych Wnioskodawcy zadań), nie ma podstaw do uznania, że nabywcą świadczenia realizowanego przez Wnioskodawcę powinien być lider. Wnioskodawca nie świadczy żadnej usługi na rzecz lidera ani też nie przenosi na jego rzecz majątkowych praw autorskich. Lider jest jedynie podmiotem pośredniczącym w przekazywaniu środków pieniężnych Wnioskodawcy, którego jednym z zadań w Projekcie jest przekazanie konsorcjantom środków otrzymanych od Ministra Cyfryzacji. Wnioskodawca nie świadczy także usług na rzecz pozostałych członków konsorcjum.
Tym samym, Wnioskodawca winien wystawić fakturę, gdzie jako nabywca powinien być wskazany Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Cyfryzacji.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.
Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.
Muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
- w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
- świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1, ze zm.), zwanej dalej dyrektywą. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
TSUE w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen–NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG wskazał, że:
„(...) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje »odpłatnie« w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG–Kraftfahrzeuge–Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem „świadczenie usług dokonywane odpłatnie” w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. 1 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).
W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie et des Finances Trybunał wskazał, że
„(...) aby świadczenie usług mogło być uznane za „odpłatne” w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i Baxi Group, C–53/09 i C–55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
W świetle art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Z treści tego przepisu wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
Art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy, zgodnie z którym:
W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74‑77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.
Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.
W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C–184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C–353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).
W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.
W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT. Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.
W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.
Tym samym, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności – nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
Jak wskazano powyżej, kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest stwierdzenie, że dotacja przekazywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ponadto, zauważenia wymaga, że otrzymanie dofinansowania (dotacji, dopłaty) nie stanowi samo w sobie żadnej czynności, ani też zdarzenia opodatkowanego. Dotacje (dopłaty) podlegają bowiem opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą są związane. Dotacje, które stanowią dopłatę do ceny sprzedawanych towarów, czy świadczonych usług, są ściśle związane z daną usługą, czy towarem i podlegają opodatkowaniu.
Analizując zatem kwestię, czy otrzymywana dotacja podlega opodatkowaniu, należy rozważyć, czy występują konkretne podlegające opodatkowaniu czynności (dostawa towarów lub świadczenie usług) wykonywane przez Państwa, z którymi związane jest ww. dofinansowanie.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Decyzją z dnia 20 lutego 2025 r. Prezes Rady Ministrów skorzystał z uprawnienia określonego w przywołanych przepisach i powierzył konsorcjum składającemu się łącznie z ośmiu uczelni publicznych oraz instytutów zadanie polegające na realizacji projektu zat.: „...”. Jako zleceniodawcę Zadania Prezes Rady Ministrów wyznaczył ministra właściwego do spraw informatyzacji (zwanego dalej Ministrem Cyfryzacji lub Ministrem), który ma zapewnić środki finansowe na realizację Zadania.
W marcu 2025 r. lider konsorcjum działając na rzecz i w imieniu własnym oraz w imieniu i na rzecz pozostałych siedmiu członków konsorcjum zawarł ze Skarbem Państwa – reprezentowanym przez Ministra Cyfryzacji - umowę dotacji celowej (zwanej dalej umową o finansowanie), na mocy której Minister udzielił konsorcjum dotacji na finansowanie Projektu, zaś konsorcjum zobowiązało się zrealizować Zadanie w zakresie i na zasadach określonych w tej umowie.
Zadanie ma być zrealizowane do końca 2025 r. Kontrolę prawidłowości wykonania Zadania przez Beneficjenta, a także wykorzystania dotacji sprawuje Minister Cyfryzacji.
Mocą umowy o finansowanie Minister nabywa prawo zezwalania na wykonywanie zależnych praw autorskich do wszelkich opracowań utworów (lub ich poszczególnych elementów), tj. prawo zezwalania na rozporządzanie i korzystanie z takich opracowań na wskazanych w umowie polach eksploatacji oraz własność wydanych Ministrowi nośników, na których zostały utrwalone utwory (lub ich poszczególne elementy) w celu ich przekazania Ministrowi - z chwilą ich przekazania.
Zadanie obejmuje 4 podzadania (działania): (...)
Wnioskodawca będzie współrealizował wszystkie 4 działania.
Każdy z konsorcjantów ma przypisane zadania w Projekcie. Członkowie konsorcjum podzielili między sobą działania i każdy realizuje przydzieloną mu część. Zadania te są wykonywane równolegle. Finalnie, wspólnie mają doprowadzić do opisanego powyżej celu – wsparcie cyfryzacji i automatyzacji powtarzalnych czynności urzędniczych w Polsce poprzez pilotażowe wdrożenie polskich dużych modeli językowych do systemów administracji publicznej (zadania konsorcjantów i Wnioskodawcy są ze sobą funkcjonalnie powiązane). Wnioskodawca nie świadczy żadnych usług na rzecz innych członków konsorcjum i na odwrót. Każdy z konsorcjantów ponosi samodzielnie wydatki w Projekcie. Faktury zakupu - w przypadku zadań przypisanych Wnioskodawcy - są wystawiane bezpośrednio na Wnioskodawcę jako nabywcę.
Realizacja Projektu była oraz jest uzależniona od otrzymanej dotacji, która jest nierozłącznym elementem powierzonego przez Ministra Cyfryzacji Zadania. Bez powierzenia realizacji Projektu konsorcjum nie otrzymałoby dotacji i na odwrót Projekt nie mógłby być realizowany, gdyby Minister Cyfryzacji nie zapewnił odpowiednich środków budżetowych na ten cel. Otrzymane dofinansowanie jest przeznaczone na sfinansowanie konkretnych wydatków dotyczących pokrycia kosztów realizacji niniejszego projektu (zadań przypisanych do Wnioskodawcy). Wnioskodawca nie może przeznaczyć tych środków na inny cel, niezgodny z umową o finansowanie. Wysokość środków finansowych przekazanych przez lidera konsorcjum na rzecz członków konsorcjum (w tym Wnioskodawcy) jest proporcjonalna do poziomu zaangażowania poszczególnych członków konsorcjum. W przypadku nieotrzymania środków finansowych od Ministra Cyfryzacji Wnioskodawca nie realizowałby opisanego we wniosku przedsięwzięcia.
Bezpośrednim beneficjentem prac wykonywanych w ramach umowy o finansowanie jest Minister Cyfryzacji.
Wnioskodawca ponosi wyłączną odpowiedzialność za wszystkie działania i zaniechania związane z realizacją Zadania, w zakresie, w jakim je realizuje, wobec osób i podmiotów trzecich, w tym odpowiedzialność za szkody wyrządzone w związku z tą realizacją oraz za wszelkie działania i zaniechania wybranych przez siebie wykonawców jak za swoje działania lub zaniechania. Z umowy zawartej z Ministrem Cyfryzacji wynika, że Wnioskodawca odpowiada przed Ministrem Cyfryzacji za własną część zadań realizowanych w ramach Projektu. Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za wszystkie działania i zaniechania związane z realizacją Projektu (w zakresie realizowanych czynności).
W tym miejscu wskazania wymaga, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071) w ramach tzw. swobody umów.
W konsekwencji, strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.
Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego, zauważenia wymaga, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum.
A zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Oznacza to, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur dokumentujących wykonywane przez nich czynności.
Jak wyżej wskazano, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy prowadzi do wniosku, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie. Przekazywane Państwu środki finansowe na realizację powierzonych Państwu zadań w ramach realizowanego projektu należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje, lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa usług. Zauważenia bowiem wymaga, że otrzymane środki nie zostały przeznaczone na Państwa ogólną działalność, lecz mogły być wykorzystane tylko i wyłącznie na określone i wskazane działania wykonywane w ramach realizowanego projektu.
Otrzymane środki finansowe należy zatem uznać za zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej.
Ponadto, we wniosku wskazali Państwo, że realizacja Projektu była oraz jest uzależniona od otrzymanej dotacji, która jest nierozłącznym elementem powierzonego przez Ministra Cyfryzacji Zadania. Dofinansowywane są koszty kwalifikowalne, które są ponoszone przez poszczególnych członków konsorcjum na wykonanie Zadania, zgodnie z zakresem rzeczowym określonym w umowie o finansowanie. Otrzymane dofinansowanie jest przeznaczone na sfinansowanie konkretnych wydatków dotyczących pokrycia kosztów realizacji niniejszego projektu (zadań przypisanych do Wnioskodawcy). Wnioskodawca nie może przeznaczyć tych środków na inny cel, niezgodny z umową o finansowanie, które – jak wynika z wniosku – zostaną przeniesione na Ministra Cyfryzacji. Bezpośrednim beneficjentem prac wykonywanych w ramach umowy o finansowanie jest Minister Cyfryzacji, na rzecz którego - w ramach tej umowy - zostanie przeniesiona całość autorskich praw majątkowych do wyników prac powstałych w ramach realizacji Projektu.
Zatem otrzymane przez Państwa środki finansowe - przysługujące Państwu na realizację powierzonych Państwu zadań w ramach zawartej ze Skarbem Państwa umowy - stanowią zapłatę otrzymaną od osoby trzeciej za świadczone usługi.
W konsekwencji zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Państwa w ramach ww. projektu czynności za odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla których ustawodawca nie przewidział możliwości zastosowania zwolnienia od podatku. W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem w zamian za realizację projektu będącego przedmiotem umowy.
Z uwagi na powyższe, kwota otrzymanego od Ministra Cyfryzacji dofinansowania przysługująca Państwu w związku z podpisaną ze Skarbem Państwa umową, na realizację opisanego we wniosku projektu, stanowi podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy z uwzględnieniem z art. 29a ust. 6 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.
Przy czym, kwota otrzymanego przez Państwa dofinansowania, stanowi podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, wyłącznie w części Państwu przysługującej i tym samym w tej części podlega - po Państwa stronie - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.
Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 i 2 jest prawidłowe.
Odnosząc się natomiast do kwestii obowiązku udokumentowania otrzymanej kwoty dofinansowania fakturą wskazania wymaga, że zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
Na podstawie art. 106b ust. 2 ustawy:
Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
W myśl art. 106b ust. 3 ustawy:
Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a)czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,
b)czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,
1a)otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:
a)przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,
b)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
2)sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
‒jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT, chyba że wystąpią przesłanki wskazane w art. 106b ust. 3 ustawy, tj. osoba ta (nabywca) wystąpi w przewidywanym w przepisie terminie z żądaniem wystawienia faktury.
Artykuł 106e ust. 1 ustawy, określa – co do zasady – dane, które powinna zawierać faktura. Natomiast art. 106f ust. 1 ustawy wskazuje, co powinna zawierać faktura, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4 (tzw. faktura zaliczkowa).
W myśl art. 106f ust. 1 ustawy:
Faktura, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, powinna zawierać:
1)dane, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 1-6;
2)otrzymaną kwotę zapłaty;
3)kwotę podatku wyliczoną według wzoru:
KP=ZB x SP/(100 + SP)
gdzie:
KP - oznacza kwotę podatku,
ZB - oznacza kwotę otrzymanej całości lub części zapłaty,
SP - oznacza stawkę podatku;
4)dane dotyczące zamówienia lub umowy, a w szczególności: nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, ilość zamówionych towarów, wartość zamówionych towarów lub usług bez kwoty podatku, stawki podatku, kwoty podatku oraz wartość zamówienia lub umowy z uwzględnieniem kwoty podatku.
Stosownie do art. 106f ust. 3 ustawy:
Jeżeli faktura, o której mowa w ust. 1, nie obejmuje całej zapłaty, w fakturze wystawianej po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi sumę wartości towarów lub usług pomniejsza się o wartość otrzymanych części zapłaty, a kwotę podatku pomniejsza się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących otrzymanie części zapłaty. Faktura, o której mowa w zdaniu pierwszym, powinna również zawierać numery identyfikujące w Krajowym Systemie e-Faktur faktury wystawione przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi, a w przypadku faktur innych niż faktury ustrukturyzowane - numery tych faktur.
Jak stanowi art. 106f ust. 4 ustawy:
W przypadku, gdy wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą otrzymanie części zapłaty, a faktury te obejmują łącznie całą zapłatę, ostatnia z tych faktur powinna zawierać również numery identyfikujące poprzednie faktury w Krajowym Systemie e-Faktur, a w przypadku faktur innych niż faktury ustrukturyzowane - numery poprzednich faktur.
Z ww. przytoczonych przepisów wynika, że obowiązek wystawiania tzw. faktur końcowych istnieje w przypadkach, gdy faktura lub faktury zaliczkowe nie obejmują całej zapłaty. W przypadku zaś, gdy wystawiono więcej niż jedną fakturę dokumentującą otrzymanie części zapłaty, a faktury te obejmują łącznie całą zapłatę, ostatnia z tych faktur powinna zawierać również numery poprzednich faktur, a więc dane wymagane dla tzw. faktur końcowych, o których mowa w art. 106f ust. 3 ustawy. A zatem w takich przypadkach ostatnia z faktur zaliczkowych pełni funkcję faktury końcowej.
Jak wyżej wskazałem, w tej sprawie czynności dokonywane przy realizacji projektu należy zakwalifikować jako świadczenie usług - nastąpi przeniesienie autorskich praw majątkowych do wyników prac powstałych w ramach realizacji Projektu, w związku z czym istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem, a otrzymanym od osoby trzeciej wynagrodzeniem. Zatem otrzymana przez Państwa kwota dofinansowania w części Państwu przysługującej stanowi element podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy. W konsekwencji czynność ta powinna być udokumentowana przez Państwa fakturą, stosownie do art. 106b ust. 1 ustawy.
Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że lider konsorcjum zawarł m.in. w Państwa imieniu ze Skarbem Państwa - reprezentowanym przez Ministra Cyfryzacji umowę dotacji celowej, na mocy której Minister udzielił konsorcjum dotacji na finansowanie Projektu, zaś konsorcjum zobowiązało się zrealizować zadanie w zakresie i na zasadach określonych w tej umowie.
Zatem faktura winna być wystawiona na Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Cyfryzacji.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 i nr 4 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja prawa podatkowego jest wydawana w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika wprost z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Tym samym niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Państwa Politechniki i tylko w stosunku do Państwa Politechniki może wywołać określone przepisami skutki prawne. Natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych uczestników konsorcjum. W szczególności niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii opodatkowania lub braku opodatkowania przez pozostałych uczestników konsorcjum, kwot dotacji otrzymanych w wyniku podziału dofinansowania z Ministerstwa Cyfryzacji.
Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
