Nagrody i kary dla nauczycieli

Wstęp

System nagradzania i karania nauczycieli ma charakter motywacyjny. O ile nagrody są gratyfikacją za dobrą pracę lub szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej, o tyle kary stanowią element prewencyjny lub formę odpowiedzialności zawodowej. W obu przypadkach skuteczność i efektywność decyzji dyrektora szkoły uzależnione są od prawidłowego zastosowania obowiązujących przepisów. Nagroda faktycznie będzie formą uznania wysiłków nauczyciela, gdy zostanie prawidłowo przyznana, naliczona i wypłacona. Podobnie kara będzie skuteczna tylko wtedy, kiedy nauczyciel na nią zasłużył i jej forma będzie odpowiadać popełnionemu przez niego przewinieniu. Błędy zarówno przy nagradzaniu, jak i karaniu nauczycieli generują dodatkowe obowiązki i koszty dla pracodawcy. Dlatego tak ważne jest ich unikanie oraz wiedza, w jaki sposób je naprawić.

Celem Poradnika jest wyjaśnienie, jak prawidłowo i skutecznie nagradzać i karać nauczycieli. Pokazujemy w nim, jak należy postąpić w przypadku zaistniałych błędów oraz jaką odpowiedzialność za nie ponosi dyrektor szkoły, a jaką sam nauczyciel. Omawiamy też sposób, w jaki nauczyciele i ich pracodawcy mogą dochodzić swoich praw przy nieprawidłowym nagradzaniu i karaniu. Wskazujemy również, kto i w jaki sposób ma prawo do świadczeń po zmarłym nauczycielu oraz w jakim stopniu odpowiada za jego przewinienia.

W Poradniku w praktyczny sposób przedstawiamy zagadnienia dotyczące:

● zasad przyznawania i wypłaty nagród nauczycielom,

● najczęstszych błędów popełnianych przy nagradzaniu nauczycieli,

● zasad, jakimi powinien kierować się dyrektor szkoły przy błędnie przyznanej lub wypłaconej nagrodzie,

● zasad karania nauczycieli i związanych z tym błędów,

● dziedziczenia prawa do nagród i odpowiedzialności spadkobierców za nałożone na zmarłego nauczyciela kary.

Dodatkowo Poradnik zawiera zbiór orzeczeń z omawianego zakresu, przedstawiony w formie tabelarycznej.

1. Nagrody dla nauczycieli

Nagrody to dodatkowe świadczenia wypłacane obok wynagrodzenia podstawowego pracownika - nauczyciela. Nie są płacą za konkretnie wykonaną pracę w danym okresie, a jedynie gratyfikacją za przepracowany rok, lata lub osiągnięcia w pracy zawodowej. Pracownikom, którzy przez wzorowe wypełnianie swoich obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości przyczyniają się szczególnie do wykonywania zadań zakładu, mogą być przyznawane nagrody i wyróżnienia (art. 105 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, dalej: k.p.).