Odpowiedzialność dyscyplinarna i karna
Pracownicy jednostek pomocy społecznej, niezależnie od charakteru swojego zatrudnienia i rodzaju wykonywanej pracy, odpowiadają za wypełnienie swoich obowiązków. Naruszenie ich powoduje pociągnięcie pracownika do odpowiedzialności dyscyplinarnej. Jest to forma odpowiedzialności zawodowej za poważne uchybienia w wywiązywaniu się z obowiązków służbowych.
Podstawą odpowiedzialności karnej jest natomiast popełnienie przestępstwa w rozumieniu przepisów ustawy z 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (dalej k.k.).
1. Odpowiedzialność dyrektora za naruszenie zadań jednostki i za jej pracowników
Jednostki pomocy społecznej ze względu na szczególny zakres prowadzonej działalności muszą spełniać szczególne wymogi. Szczególne obowiązki ciążą również na dyrektorach i pracownikach takich placówek.
Dom pomocy społecznej świadczy usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne na poziomie obowiązującego standardu, w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Organizacja DPS, zakres i poziom usług świadczonych przez dom uwzględnia w szczególności wolność, intymność, godność i poczucie bezpieczeństwa mieszkańców domu oraz stopień ich fizycznej i psychicznej sprawności (art. 55 ustawy o pomocy społecznej). Dom funkcjonuje w sposób zapewniający właściwy zakres usług, zgodny ze standardami określonymi dla danego typu domu, w oparciu o indywidualne potrzeby mieszkańca domu. Strukturę organizacyjną i szczegółowy zakres zadań poszczególnych typów domów określa opracowany przez dyrektora domu regulamin organizacyjny, przyjęty przez zarząd jednostki samorządu terytorialnego, a w przypadku domu gminnego - przez wójta, burmistrza lub prezydenta (§ 2 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej; dalej: rozporządzenie w sprawie DPS).
W przepisach ustawy o pomocy społecznej i rozporządzeniu w sprawie DPS brak wykazu podstawowych obowiązków pracowników DPS. Obowiązki te kształtują zakres i poziom świadczonych przez DPS usług.
