Skarbnik członek rady nadzorczej ma powiadomić prokuraturę, jeśli zarząd spółki nie przekaże informacji

Ostatnia nowelizacja k.s.h. nałożyła za zarządy spółek obowiązek przekazywania informacji i dokumentów na żądanie rady nadzorczej. Brak jego realizacji podlega karze na podstawie przepisów ustawy. Niesie to istotne konsekwencje dla kierujących instytucjami państwowymi i samorządowymi. Osoby takie, będąc jednocześnie członkami rad nadzorczych spółek komunalnych, mają prawny obowiązek zgłoszenia popełnienia przestępstwa polegającego na nieprzekazaniu radzie nadzorczej przez zarząd lub pracownika spółki dokumentów czy informacji. Jeżeli tego nie zrobią, mogą podlegać karze za niedopełnienie obowiązków. Skazanie za taki czyn powoduje w konsekwencji utratę prawa do pełnienia funkcji w spółkach prawa handlowego zarówno komunalnych, jak i prywatnych. Jakie działania mogą podjąć JST, aby zmniejszyć ryzyko złamania przepisów?

Kierujący instytucjami państwowymi i samorządowymi z reguły pamiętają o ciążącym na nich prawnym obowiązku zawiadomienia o przestępstwie wynikającym z art. 304 par. 2 ustawy z 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1375, ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1855; dalej: k.p.k.). Przepis ten nakłada na burmistrzów, starostów i marszałków obowiązek niezwłocznego zawiadomienia prokuratora lub policji w przypadku, gdy w związku z prowadzoną działalnością dowiedzą się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu. Dodatkowo przepis wymaga, by osoby te podjęły działania, które mają nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia. Wprawdzie prokuratura ani policja nie publikują, ile zgłoszeń od JST wpływa każdego roku, jednak wiele wskazuje, że po 13 października 2022 r. liczba ta może się istotnie zwiększyć. A to za sprawą nowelizacji przepisów k.h.s., która weszła w życie 13 października 2022 r. (dokonanej ustawą o zmianie ustawy ‒ Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw). Nakłada ona bowiem na członków rad nadzorczych spółek komunalnych, będących jednocześnie osobami uprawnionymi do występowania w imieniu jednostek samorządu terytorialnego lub pełniących w nich funkcje kierownicze, prawny obowiązek zawiadamiania właściwych organów, jeśli dojdzie do naruszenia postanowień k.s.h. w zakresie udostępniania dokumentów, sprawozdań czy informacji na żądanie rady nadzorczej przez zarząd spółki, jej pracowników czy współpracowników. [ramka 1]