Potrącalność kosztów w czasie

Koszty uzyskania przychodów nie mogą być przez podatników rozpoznawane w sposób dowolny. Przepisy obu ustaw o podatku dochodowym zawierają wskazania, do jakich lat podatkowych mogą być zaliczane ponoszone przez podatników koszty uzyskania przychodów.

Wyróżnić przy tym można dwie metody potrącania kosztów uzyskania przychodów. Metody te potocznie nazywane są metodą kasową oraz metodą memoriałową.

1. Kasowa metoda rozpoznawania kosztów uzyskania przychodów

Koszty uzyskania przychodów metodą kasową rozpoznaje ogromna większość podatników (jak również spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich), którzy prowadzą podatkowe księgi przychodów i rozchodów. Tylko bowiem nieliczni podatnicy prowadzący podatkowe księgi przychodów i rozchodów decydują się na rozpoznawanie kosztów uzyskania przychodów metodą memoriałową (na co pozwala art. 22 ust. 6 ustawy o PIT).

Koszty uzyskania przychodów w przypadku stosowania metody kasowej są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione (zob. art. 22 ust. 4 ustawy o PIT). Za dzień poniesienia kosztu u takich podatników uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (zob. art. 22 ust. 6b ustawy o PIT). Powoduje to, że u podatników stosujących tę metodę koszty stają się potrącalne w dacie wystawienia faktury, rachunku lub innego dokumentu (np. noty obciążeniowej) stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 4 czerwca 2012 r. - IPTPB1/415-185/12-3/KSU).

Dotyczy to również sytuacji, gdy koszty uzyskania przychodów księgowane są w podatkowej księdze przychodów i rozchodów na podstawie duplikatów faktur. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 12 stycznia 2011 r. (IBPBI/1/415-965/10/RM):