LEKSYKON POJĘĆ PRAWNYCH
POZOSTAWANIE W DYSPOZYCJI PRACODAWCY
- to stan fizycznej obecności w zakładzie pracy lub innym miejscu, które w zamyśle pracodawcy jest wyznaczone (przeznaczone) do wykonywania pracy.
Pozostawanie do dyspozycji pracodawcy należy wiązać z ograniczeniem swobodnego dysponowania przez pracownika swoim czasem z przyczyn będących po stronie pracodawcy.
Pojęcie "pozostawanie w dyspozycji pracodawcy" wiąże się bezpośrednio z definicją czasu pracy. Czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy.
Pracownik jest zobowiązany do pozostawania w dyspozycji pracodawcy w innym miejscu niż zakład pracy wówczas, gdy wynika to z:
w umowy o pracę,
w polecenia pracodawcy,
w regulaminu pracy lub innych przepisów prawa pracy.
Pozostawanie w dyspozycji nie jest natomiast tożsame ze świadczeniem pracy - efektywnym wykonywaniem pracy - pozostając w dyspozycji, można nie świadczyć pracy. Ważne jednak jest, aby pracownik był w faktycznej gotowości do świadczenia pracy. Gotowość do pracy to stan świadomości i woli pracownika obiektywnie zdolnego do wykonywania pracy polegający na rezygnacji z pełnej swobody dysponowania swoją osobą i czasem, na godzeniu się na ograniczenie tejże wolności na rzecz pracodawcy i przez niego. Nie będzie więc pozostawaniem do dyspozycji pracodawcy sytuacja, w której pracownik albo nie znajduje się w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, albo - nawet jeśli jest we wskazanym miejscu - nie jest w stanie wykonywać pracy. Stawienie się pracownika w miejscu wykonywania pracy w stanie np. nietrzeźwości, choroby, bez wymaganych dokumentów wyklucza zarówno możliwość świadczenia przez niego pracy, jak i pozostawania w gotowości do jej świadczenia. W tym pojęciu mieści się również wykonywanie pracy umówionego rodzaju, z własnej inicjatywy czy też świadczenie innej pracy, jeśli leży to w interesie pracodawcy.

