Co się zmieniło w przepisach

Pracownicy mianowani NIK

Trybunał Konstytucyjny 11 grudnia 2008 r. rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący m.in. zróżnicowania przesłanek nabywania prawa do emerytury według kryterium płci. Zgodnie z przepisami ustawy o NIK stosunek pracy z pracownikiem mianowanym można rozwiązać za wypowiedzeniem w razie osiągnięcia wieku i stażu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników. W ocenie RPO kwestionowany przepis stworzył możliwość wypowiadania stosunków pracy mianowanym pracownikom NIK - kobietom w razie osiągnięcia wieku i stażu emerytalnego o 5 lat wcześniej niż mianowanym pracownikom NIK - mężczyznom. Niższy (przymusowy) wiek emerytalny jest czynnikiem dyskryminującym kobiety w stosunku do mężczyzn o takim samym statusie zawodowym. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 11 grudnia 2008 r. (sygn. akt K 33/07, DzU nr 225, poz. 1502) orzekł m.in., że art. 93 ust. 2 pkt 1 ustawy o NIK w zakresie, w jakim stwarza podstawę rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z pracownikiem mianowanym - kobietą wcześniej niż z pracownikiem mianowanym - mężczyzną, jest niezgodny z art. 32 i art. 33 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez to, że prowadzi do zróżnicowania sytuacji prawnej kobiet. Zdaniem Trybunału zróżnicowanie wieku emerytalnego nie znajduje uzasadnienia ani w specyfice pracy pracowników mianowanych NIK, ani w obiektywnej konieczności wyrównywania społecznych różnic między płciami. Praca w NIK ma charakter pracy umysłowej i polega głównie na przeprowadzaniu lub nadzorowaniu czynności kontrolnych. Nie można wobec tego stwierdzić, że przydatność czy zdolność do wykonywania obowiązków służbowych w przypadku pracowników - kobiet trwa krócej niż w przypadku pracowników - mężczyzn. Zróżnicowanie to stanowi dyskryminację ze względu na płeć i jest niedopuszczalne z punktu widzenia konstytucji. Wyrok obowiązuje od 12 grudnia 2009 r.