Jawność wynagrodzeń w rekrutacji - nowe obowiązki pracodawcy
Nowelizacja Kodeksu pracy, która wejdzie w życie 24 grudnia 2025 roku wprowadza nowe zasady dotyczące jawności wynagrodzeń w procesie rekrutacji. Pracodawca będzie zobowiązany przekazać kandydatowi do pracy informacje o składnikach wynagrodzenia i innych świadczeniach związanych z pracą (pieniężnych i niepieniężnych) przed podpisaniem umowy o pracę. Jednocześnie, nowelizacja wprowadza zakaz pytania kandydata o dotychczasowe wynagrodzenie otrzymywane u innego pracodawcy.

Nowelizacja Kodeksu pracy, która wejdzie w życie 24 grudnia 2025 r. wprowadza zmiany w trzech głównych obszarach: informowania kandydata do pracy o wysokości wynagrodzenia, zakazu pytania o wynagrodzenie w obecnym stosunku pracy czy poprzednich stosunkach pracy oraz neutralności płciowej w rekrutacji.
Obowiązek informowania kandydatów o wynagrodzeniu
Osoby ubiegające się o zatrudnienie od 24 grudnia 2025 r. uzyskują prawo do otrzymania od przyszłego pracodawcy konkretnych informacji na temat warunków finansowych przewidzianych dla danego stanowiska w następującym zakresie:
- wysokość wynagrodzenia lub jego przedział (widełki płacowe) – pracodawca musi podać wysokość początkowego wynagrodzenia (tj. wynagrodzenia, które oferuje np. podczas okresu próbnego, albo najniższego wynagrodzenia, jakiego może domagać się pracownik na danym stanowisku) lub jego przedział (czyli najniższą i najwyższą stawkę przewidzianą dla stanowiska),
- kryteria wynagradzania – podana stawka wynagrodzenia lub przedział muszą być oparte na obiektywnych, neutralnych kryteriach pod względem płci,
- regulacje wewnętrzne – kandydat musi otrzymać informację o odpowiednich postanowieniach układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania stosowanych przez pracodawcę w odniesieniu do stanowiska, na którym jest prowadzona rekrutacja.
Informację można podać w ogłoszeniu o naborze, przed rozmową kwalifikacyjną lub przed zawarciem umowy o pracę - z wyprzedzeniem umożliwiającym świadome negocjacje. Przekazanie następuje w postaci papierowej lub elektronicznej (np. e-mail).
Neutralność płciowa w ogłoszeniach o pracę
Pracodawcy od 24 grudnia 2025 r. są zobowiązani zapewnić, aby ogłoszenia o wakatach oraz nazwy stanowisk pracy były neutralne pod względem płci, a cały proces rekrutacyjny przebiegał w sposób niedyskryminacyjny (art. 133ca § 3 k.p.). W praktyce oznacza to konieczność stosowania podwójnej formy nazwy stanowiska (np. kierownik/kierowniczka) lub używania neutralnych nazw opisowych albo formy bezosobowej (np. obsługa administracyjna, obsługa w zakresie zarządzania, osoba do obsługi).
Należy też zwrócić uwagę, że neutralność płciowa i zasada niedyskryminacji muszą być zachowane nie tylko w samej nazwie stanowiska, ale i w całej treści ogłoszenia rekrutacyjnego.
Pracodawca opublikował ogłoszenie rekrutacyjne na stanowisko „osoba obsługująca sekretariat”. Taką też nazwę stanowiska umieścił w nagłówku ogłoszenia. Jednak dalej w treści używał sformułowań „do obowiązków sekretarki będzie należało ………..”, „nasze sekretarki mają możliwość elastycznego układania godzin pracy”. Jest to niezgodne z wprowadzaną od 24 grudnia 2025 r. zasadą neutralności płciowej, ponieważ w treści ogłoszenia znajdują się odniesienia do konkretnej płci, sugerujące, że na tym stanowisku pracują wyłącznie kobiety.
Nowelizacja nie zawiera żadnych przepisów przejściowych. Nie wskazano w nich również, czy zasada neutralności w procesie rekrutacji, przekłada się także na konieczność dostosowania dokumentacji wewnętrznej pracodawcy oraz umów o pracę zatrudnionych już pracowników.
Wprowadzenie neutralnych płciowo nazw stanowisk na etapie rekrutacji może powodować konsekwencje w postaci zmian w funkcjonujących u pracodawcy dokumentach wewnętrznych, np. w regulaminie wynagradzania, jeśli zawiera on tabelę zaszeregowań z określeniem stanowisk pracy. Jeśli nazwy stanowisk nowo zatrudnianych osób znacząco się zmienią, może być konieczne uzupełnienie o nie lub dopasowanie dotychczasowych dokumentów wewnętrznych.
Zakaz pytania kandydata o dotychczasowe wynagrodzenie
Od 24 grudnia 2025 r. pracodawca nie może również zadawać osobom starającym się o zatrudnienie pytań o ich wynagrodzenie w obecnym stosunku pracy, ani w poprzednich stosunkach pracy. Celem tej zmiany jest przerwanie procesu utrwalania się tzw. luki płacowej ze względu na płeć. Opieranie nowej oferty wynagrodzenia wyłącznie na dotychczasowych zarobkach kandydata utrwala nierówności, ignorując realną wartość pracy na nowym stanowisku. Nadal dopuszczalne jest pytanie kandydata, który otrzymał informację o wysokości początkowej wynagrodzenia lub przedziale tego wynagrodzenia, o jego oczekiwania finansowe.

