Jak rozliczać import usług? Teraz i po wejściu w życie SLIM VAT 3

Od pewnego czasu można zaobserwować, że polscy przedsiębiorcy coraz częściej korzystają z usług wykonywanych przez zagranicznych kontrahentów. Bez wątpienia istotne znaczenie ma globalizacja gospodarcza, rozwój technologii umożliwiającej w łatwy i tani sposób komunikowanie się na odległość. Przyczyniła się do tego również epidemia COVID-19, która w wielu przypadkach wymusiła przeniesienie części aktywności gospodarczej do internetu (choć import usług to oczywiście nie tylko te nabywane świadczenia, które są realizowane przez internet). W niektórych sytuacjach spowodowało to (przy zachowaniu ogólnego charakteru świadczenia) m.in. zmianę miejsca opodatkowania usługi VAT, a w konsekwencji konieczność rozliczenia importu usług.

W Poradniku omawiamy zasady rozliczania importu usług, wskazując na ciekawe przypadki i uwzględniając zmiany wprowadzone w kolejnych odsłonach SLIM VAT – w tym również jego najnowszej, trzeciej wersji, która powinna zacząć obowiązywać od 1 lipca br. Co ważne, publikowane przez nas informacje są istotne nie tylko dla czynnych podatników VAT, lecz także dla tych, którzy w przypadku działalności w kraju w odniesieniu do całej swojej sprzedaży korzystają ze zwolnienia z VAT i dzięki temu nie składają JPK_V7. To oni muszą w szczególności zadbać o prawidłowe rozliczenie importu usług, gdyż dla nich oznacza to konieczność faktycznej zapłaty kwoty VAT na rachunek organu podatkowego. ©℗

Radosław Kowalski

Wszystko, co warto wiedzieć o imporcie usług

Podatek od towarów i usług – podobnie jak podatek od wartości dodanej innych państw członkowskich Unii Europejskiej – jest daniną o charakterze terytorialnym. To oznacza, że polskim VAT opodatkowane są wyłącznie te usługi, których miejsce świadczenia znajduje się w Polsce. Oczywiście chodzi o miejsce opodatkowania zidentyfikowane zgodnie z przepisami ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 931; ost.zm. Dz.U. z 2023 r. poz. 556; dalej: ustawa o VAT). Zanim jednak przejdziemy do kwestii miejsca opodatkowania i szczegółowo omówimy zasady opodatkowania usług nabywanych przez polskich podatników, najpierw należy wskazać, jak ustawodawca definiuje import usług. W pierwszej kolejności skupimy się na stawianych przez prawodawcę wymogach podatkowych, gdyż w praktyce to właśnie zagadnienie – często dość pobieżnie analizowane – przysparza polskim podatnikom wielu problemów. A przecież według definicji normatywnej (zapisanej w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT) importem usług jest świadczenie usług, z których tytułu wykonania podatnikiem jest usługobiorca. Przy czym w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT zostało wyjaśnione, w jakich warunkach podmiotem zobowiązanym do rozliczenia VAT od zakupionych usług jest ich nabywca i musi on dokonać rozliczenia, czyli zadeklarowania – a niejednokrotnie również zapłaty – polskiego podatku od towarów i usług z tytułu zakupu świadczeń od zagranicznego podmiotu. Co istotne, nawet jeżeli często zagadnienie importu usług w VAT idzie w parze z podatkiem u źródła w podatku dochodowym, to nie zawsze tak jest – a przede wszystkim są to całkowicie odrębne zagadnienia.