Jakie są konsekwencje przedwczesnego wystawienia faktury zaliczkowej

Sprzedawca jest uprawniony do wystawienia faktury zaliczkowej jeszcze przed otrzymaniem zaliczki. Faktury takie nie mogą być jednak sporządzane ze znacznym wyprzedzeniem. Ustawodawca wprowadził w tym zakresie określone ramy czasowe, których naruszenie może skutkować uznaniem przez organy podatkowe przedwcześnie wystawionej faktury zaliczkowej za tzw. pustą fakturę.

Otrzymanie zaliczki na poczet dostawy towaru lub wykonania usługi, co do zasady, skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w VAT w momencie jej otrzymania. Reguły te odnoszą się do każdej kolejnej pobranej zaliczki (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT).

W przypadku transakcji krajowych wymóg rozpoznania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymania wpłat zaliczkowych nie obejmuje jedynie czynności wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, dla których obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później niż z upływem terminu płatności. Tym samym przy świadczeniu usług:

• najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,
• ochrony osób,
• ochrony, dozoru i przechowywania mienia,
• stałej obsługi prawnej i biurowej oraz
• tzw. powszechnych i związanych z dostawą mediów,

otrzymanie zaliczki nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w VAT.

Zasada ta nie obowiązuje, gdy wymienione usługi są przedmiotem importu usług. Konsekwencji podatkowych nie wywołuje również otrzymanie zaliczki na poczet WDT. Zaliczka taka nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w VAT.

1. Termin wystawienia faktury zaliczkowej

Przy rozpoznaniu obowiązku podatkowego dla otrzymanych zaliczek termin wystawienia faktury nie jest powiązany z dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, lecz wyznacza go data otrzymania wpłaty zaliczkowej. Fakturę wystawia się bowiem nie później niż 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty przed otrzymaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi (art. 106i ust. 2 ustawy o VAT).

Przykład