Kontrakt menedżerski a zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych

Osoby podejmujące się zarządzania przedsiębiorstwem najczęściej zawierają tzw. kontrakt menedżerski. Ta forma zatrudnienia, o ile nie ma charakteru umowy o pracę, traktowana jest dla celów ubezpieczenia społecznego jak umowa zlecenia. Oznacza to, że menedżerowie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu, natomiast ubezpieczenie zdrowotne pozostaje dobrowolne. Przychody z kontraktu są kwalifikowane jako działalność wykonywana osobiście, a nie gospodarcza, co wpływa na sposób rozliczania składek.

Regułą wynikającą z ustawy systemowej jest, że osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów jest objęta obowiązkowo tymi ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek i z zachowaniem określonych warunków, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów albo zmienić tytuł ubezpieczeń (art. 9 ust. 2 ustawy systemowej). Jest to tzw. zbieg tytułów do ubezpieczeń.

Do takiego zbiegu może dojść również w przypadku realizowania kontraktu menedżerskiego i podjęcia aktywności zawodowej na innej podstawie, np. działalności gospodarczej, umowy o pracę czy umowy zlecenie.

Kontrakt menedżerski i działalność gospodarcza

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą i opłacająca z tego tytułu obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne, która zawarła kontrakt menedżerski, może nadal opłacać obowiązkowe składki tylko z działalności, pod warunkiem że podstawa wymiaru składek z tytułu prowadzonej działalności nie jest niższa niż:

• 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (w 2025 r. – 5203,80 zł) – w przypadku opłacania składek na zasadach ogólnych lub
• kwota minimalnego wynagrodzenia (w 2025 r. – 4666 zł) – w przypadku korzystania z ulg w opłacaniu składek np. ulgi mały ZUS Plus.

Menedżer znajdujący się w takiej sytuacji może też zawnioskować o objęcie kontraktu dobrowolnymi składkami emerytalną i rentowymi. Zapłaci wtedy te składki z obu tytułów (z działalności – obowiązkowo, a z kontraktu – dobrowolnie), a także podjąć decyzję o zmianie tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń. Jeżeli tak zrobi, to zapłaci obowiązkowo składki na ubezpieczenie społeczne z kontraktu menedżerskiego. Z działalności może wówczas płacić składki dobrowolnie.

Natomiast składki na ubezpieczenie zdrowotne należy obowiązkowo odprowadzać z obu tytułów.

Powyższe zasady nie dotyczą sytuacji, gdy kontrakt menedżerski jest wykonywany w ramach prowadzonej działalności (tzn. przypadku gdy przedmiotem działalności jest zarządzanie, a przychody z działalności są wyłącznie przychodami osiąganymi z umów o zarządzanie). Wtedy tytułem do podlegania ubezpieczeniom społecznym osoby, która zawarła kontrakt menedżerski w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, jest kontrakt, a nie działalność.

Kontrakt menedżerski i działalność nierejestrowana

W przypadku zawarcia kontraktu z osobą fizyczną, która prowadzi tzw. działalność nierejestrowaną, czyli:

• osiąga przychód z działalności gospodarczej (poza spółką cywilną) nieprzekraczający w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2025 r. jest to 3499,50 zł) oraz
• w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej

– podlega z tytułu zawartego kontraktu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (art. 5 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców). Wyjątek stanowią osoby uczące się, które nie ukończyły 26 lat.

Kontrakt menedżerski i umowa o pracę

Menedżer, który poza kontraktem jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę zawartej z innym podmiotem, może nie opłacać obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne z kontraktu. Warunkiem jest, aby podstawa wymiaru składek z tytułu etatowego zatrudnienia wynosiła w przeliczeniu na miesiąc co najmniej tyle, ile stanowi minimalne wynagrodzenie za pracę (w 2025 r. 4666 zł).