Nowe przepisy wymuszą na pracodawcach wstrzymanie pracy podczas upału

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało trzecią wersję projektu rozporządzenia regulującego warunki pracy podczas upałów. Nowe przepisy mają wprowadzić limity temperatur oraz obowiązek czasowego wstrzymania pracy w określonych warunkach. Chociaż termin wejścia w życie przesunięto na 1 stycznia 2027 roku, projekt już teraz budzi kontrowersje wśród pracodawców, którzy wskazują na trudności związane z jego wdrożeniem.

Nowe przepisy o pracy w czasie upałów

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Jego trzecia wersja ukazała się na stronie Rządowego Centrum Legislacji pod koniec czerwca.

Pracodawca będzie musiał zapewnić w pomieszczeniu temperaturę nie wyższą niż 35 st. C, a na otwartej przestrzeni prace związane „z wysiłkiem fizycznym powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet” mają być wykonywane przy temperaturze nie wyższej niż 32 st. C, chyba że w obu przypadkach względy technologiczne na to nie pozwalają.

Pierwotnie zmiany miały zacząć obowiązywać od czerwca tego roku, ale zgodnie z ostatnią wersją projektu termin wejścia w życie przesunięto na 1 stycznia 2027 r.

Pracodawcy apelują o wydłużenie okresu przejściowego

Ekspert Konfederacji Lewiatan Robert Lisicki wskazuje, że chociaż dyskusja o pracy w wysokich temperaturach jest uzasadniona, projekt budzi szereg zastrzeżeń wśród przedsiębiorców. Główne obawy dotyczą czasu potrzebnego na dostosowanie się do nowych wymogów oraz związanych z tym kosztów.

Największe kontrowersje wywołuje kwestia czasowego wstrzymania pracy. Firmy produkcyjne obawiają się, że sporadyczne okresy wysokich temperatur mogą prowadzić do konieczności przerywania działalności na kilka godzin, co wiąże się z istotnym ryzykiem biznesowym i problemami z dotrzymywaniem terminów realizacji zamówień. Dodatkowo pracownicy w czasie przestoju nadal będą mieli prawo do wynagrodzenia przestojowego.

Przedsiębiorcy wskazują też na nieprecyzyjność pojęcia „względów technologicznych" oraz wątpliwości dotyczące interpretacji zapisów o warunkach atmosferycznych w pomieszczeniach zamkniętych. Problematyczne może być również obliczanie efektywnego wydatku energetycznego organizmu, co będzie wymagało dodatkowych badań i wiąże się z kolejnymi kosztami.

Mimo, że resort pracy wydłużył termin wejścia przepisów w życie do 2027 roku, eksperci zwracają uwagę, że firmy potrzebują od trzech do pięciu lat na pełne dostosowanie się do nowych wymogów. Wdrożenie nowych przepisów często będzie wymagało modernizacji pomieszczeń, a w niektórych przypadkach nawet budowy nowych hal produkcyjnych.

Praca w wysokich temperaturach a bhp

Obowiązki pracodawcy dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy określa Kodeks pracy. Przepisy obejmują zmieniające się warunki wykonywania pracy, np. w związku z upałem. Gdy ze względu na warunki atmosferyczne dochodzi do pogorszenia warunków pracy, pracodawca powinien podjąć działania, by je poprawić. Może on w upalne dni wprowadzić dodatkowe przerwy albo pozwolić pracownikowi na wcześniejsze wyjście z pracy – bez obniżania wynagrodzenia.

Przepisy BHP nie określają maksymalnej temperatury, w której może być wykonywana praca. Ustalona za to jest jej minimalna wysokość zależna od wykonywanej pracy. Gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom BHP i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

Nierespektowanie przez pracodawcę tego obowiązku stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny od 1 do 30 tys. złotych.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, pracownicy z tej grupy nie mogą pracować w pomieszczeniach, w których temperatura przekracza 30 st. C, a wilgotność względna powietrza – 65 proc.

(PAP)