JPK_CIT: Jak nowe obowiązki raportowe wpłyną na politykę rachunkowości i sprawozdanie finansowe

Wprowadzenie struktur JPK_KR_PD oraz JPK_ST_KR oznacza dla podatników nie tylko techniczne zmiany w sposobie prowadzenia ksiąg rachunkowych, ale również konieczność dostosowania dokumentacji wewnętrznej jednostki. Nowe obowiązki raportowe wymagają aktualizacji zakładowego planu kont, dostosowania polityki rachunkowości oraz zapewnienia spójności danych raportowych ze sprawozdaniami finansowymi.

rachunkowość sprawozdanie

Aktualizacja zakładowego planu kont

Jednym z fundamentalnych wymogów nowego raportowania jest rozbudowa planu kont, umożliwiająca przypisanie odpowiednich znaczników, w tym w kontekście węzła RPD (różnice przejściowe i trwałe). Zakładowy plan kont stanowi obligatoryjny element polityki rachunkowości każdej jednostki, dlatego jego modyfikacja automatycznie wiąże się z koniecznością aktualizacji tego dokumentu.

Szczególną uwagę warto poświęcić rozbudowie zespołu 9, który służy do wykazywania różnic między rachunkowością bilansową a podatkową. Dobrą praktyką jest wprowadzenie dedykowanych kont dla najczęstszych różnic trwałych, takich jak:

• 900-xxx-xx – amortyzacja – dla różnic między amortyzacją bilansową a podatkową
• 900-xxx-xx – paliwo – dla 25% kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów z pojazdów w użytku mieszanym
• 900-xxx-xx – leasing – dla kwot ponad limit 150 000 zł stanowiących NKUP
• 900-xxx-xx – reprezentacja – dla uwzględnienia kosztów reprezentacji stanowiących NKUP.

Dane uzupełniające w polityce rachunkowości

Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi rachunkowe podlegające przekazaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1314) wskazuje m.in., jakimi znacznikami opatrzyć konta księgowe, a co najważniejsze, przewiduje węzeł RPD, który dotyczy różnic przejściowych oraz trwałych między wynikiem bilansowym a podatkowym. W konsekwencji polityka rachunkowości jednostki powinna zostać zaktualizowana w sekcji dotyczącej przepisów rozdziału II ustawy o rachunkowości.

Przykładem takiego zapisu jest określenie w polityce rachunkowości, które elementy dowodu księgowego utrwalającego przyjęcie środka trwałego muszą być spełnione zgodnie z wymaganiami JPK_ST_KR, np. data nabycia, data przyjęcia oraz numer dowodu stanowiącego podstawę nabycia środka trwałego.

Dostosowanie procesów księgowo-podatkowych i biznesowych może również wymagać aktualizacji opisu systemu przetwarzania danych, który również jest elementem polityki rachunkowości jednostki. Jest to szczególnie istotne w przypadku jednostek o bardziej złożonej strukturze organizacyjnej lub specyficznych procesach księgowych.

Spójność danych raportowych ze sprawozdaniami

Ministerstwo Finansów w materiałach informacyjnych dotyczących raportowania, nie wskazało jednoznacznie na konieczność tożsamości danych raportu JPK_CIT wobec bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia obrotów i sald, deklaracji CIT czy danych sprawozdania finansowego. Jednak z uwagi na charakter danych raportowych stanowiących źródło informacji prezentowanych w wymienionych dokumentach pewne jest, że należy dążyć do sprawdzalności, tożsamości oraz porównywalności danych we wszystkich wymienionych obszarach.

Nowe obowiązki raportowe można postrzegać jako element działań zmierzających do uszczelnienia systemu CIT w Polsce. Dla Ministerstwa Finansów raporty te będą stanowiły ustandaryzowaną i powtarzalną bazę informacji o jednostkach objętych obowiązkiem raportowania. Podobnie jak w przypadku struktur JPK_VAT, zmiany wymuszają na podatnikach porządkowanie i standaryzację jakości danych w księgach rachunkowych. Dotyczy to praktycznie wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w Polsce.