Nowe regulacje w zakresie mobbingu coraz bliżej

27 listopada 2025 r. Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt nowelizacji Kodeksu pracy oraz Kodeksu postępowania cywilnego, mający na celu wzmocnienie ochrony pracowników przed mobbingiem i innymi formami przemocy. Regulacje przewidują również doprecyzowanie obowiązków pracodawców w zakresie prewencji, reagowania na zgłoszenia oraz zwalczania niepożądanych zachowań w miejscu pracy.

Mobbing w pracy

Kodeks Pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami »

Nowa definicja mobbingu w Kodeksie pracy

Dziś ustawowa definicja mobbingu zawiera pięć podstawowych przesłanek – wystąpienie działania lub zachowania dotyczącego pracownika lub skierowanego przeciwko pracownikowi, ich uporczywość i długotrwałość, działanie lub zachowanie powinno mieć postać nękania lub zastraszania, wystąpienie skutku w postaci zaniżonej oceny przydatności zawodowej pracownika lub w postaci poniżenia lub ośmieszenia go, izolowania lub wyeliminowania go z zespołu.

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt zakłada przede wszystkim uproszczenie definicji mobbingu – wskazanie na szereg cech mobbingu, w szczególności:

• wykluczenie z definicji tego zjawiska zachowań incydentalnych,
• uznanie, że zjawiska te mają charakter nawracający, powtarzający się lub stały,
• pochodzą m.in. od przełożonego, współpracownika, podwładnego, pojedynczej osoby bądź grupy,
• uznanie, że działania te mogą mieć charakter fizyczny, werbalny i pozawerbalny,
• uniezależnienie od intencjonalności działania sprawcy lub od wystąpienia określonego skutku,
• uznanie za mobbing nakazywania lub zachęcania i do zachowań stanowiących mobbing.

Nowe regulacje mają także chronić przed fałszywymi oskarżeniami.

Projekt zakłada, że minimalna wysokość zadośćuczynienia za mobbing wzrośnie do 6-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to wyraźne podniesienie standardów ochrony i sygnał, że państwo traktuje przemoc w pracy jako poważne naruszenie praw człowieka i pracownika.

Obowiązki i odpowiedzialność pracodawcy

Funkcjonujący obowiązek przeciwdziałania mobbingowi został doprecyzowany poprzez wskazanie obszarów aktywności pracodawcy — będą oni zobowiązani do określenia reguł, procedur i częstotliwości przeciwdziałania mobbingowi w regulaminie pracy lub obwieszczeniu, a także do prowadzenia działań profilaktycznych, reagowania na zgłoszenia i realnego wsparcia osób doświadczających przemocy. Dzięki zrozumiałemu określeniu roli pracodawcy zwiększone zostaje bezpieczeństwo pracowników.

Jednocześnie pracodawca nie będzie ponosił odpowiedzialności cywilnej, jeżeli firma skutecznie realizowała swoje obowiązki prewencyjne, a mobbing nie pochodził od przełożonego - w takich sytuacjach pracownik będzie mógł dochodzić zadośćuczynienia bezpośrednio od sprawcy (również w minimalnej wysokości 6-krotności płacy minimalnej). Odpowiedzialność pracodawcy nie wyłącza odpowiedzialności bezpośredniego sprawcy mobbingu.

Aby wzmocnić ochronę osób pokrzywdzonych, sąd, rozpatrując sprawę mobbingową, będzie miał obowiązek zbadać także potencjalne naruszenie innych dóbr osobistych pracownika.

Bezpieczne środowisko pracy

Każdy pracownik, niezależnie od zajmowanego stanowiska, powinien móc liczyć na bezpieczeństwo, szacunek i równe traktowanie w swoim miejscu pracy. Zmiany w projekcie MRPiPS wzmacniają ochronę pracowników, a także promują kulturę dialogu i odpowiedzialności społecznej pracodawców. Co więcej, projekt dostosowuje prawo do współczesnych warunków pracy i zapewnia godną rekompensatę dla osób dotkniętych mobbingiem. Każde złe zachowanie w miejscu pracy powinno być piętnowane i karane – niezależnie od tego, czy sprawca osiągnął skutek w postaci wykluczenia czy wyizolowania pracownika, czy też mu się to nie udało.

Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Oprac. Katarzyna Bogucka