PRZENIESIENIE PRACOWNIKA DO INNEJ PRACY

Ryszard Sadlik

sędzia Sądu Rejonowego w Kielcach

l Uzasadnione potrzeby pracodawcy

l Powierzenie pracy na czas przestoju

l Praca zgodna z kwalifikacjami

Postanowienia umowy o pracę określające rodzaj pracy lub stanowisko, które ma zajmować dany pracownik, mają co do zasady charakter wiążący dla każdej ze stron umowy. Dlatego też ich zmiana wymaga zasadniczo zgody obu stron umowy.

Wyjątkowo pracodawca ma możliwość podjęcia jednostronnej decyzji o zmianie rodzaju pracy danego pracownika. Możliwość taka dotyczy przede wszystkim sytuacji powierzenia pracownikowi innej pracy w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy (art. 42 § 4 k.p.) oraz przeniesienia do innej pracy w razie przestoju (art. 81 § 3 k.p.).

Czasowe powierzenie pracownikowi innej pracy

Pracownikowi, któremu pracodawca na podstawie art. 42 § 4 k.p. powierzył inną pracę, nie przysługują roszczenia przewidziane w razie nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia umowy o pracę (art. 45 § 1 k.p.) albo jej warunków (art. 45 § 1 k.p. w zw. z art. 42 § 1 k.p.). Tak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 25 lipca 2003 r. (I PK 269/02, OSNP 2004/16/280).

Wyrok ten zapadł w sprawie, w której pracownicy dotychczas zatrudnionej jako specjalista do spraw ochrony przeciwpożarowej powierzono na okres 3 miesięcy pracę na stanowisku specjalisty w Dziale Administracyjno-Gospodarczym. Pracownica, nie zgadzając się z tym, wniosła pozew o ustalenie, czy zostały spełnione przewidziane w art. 42 § 4 k.p. przesłanki powierzenia jej przez pracodawcę innej pracy niż określona w umowie.

Sąd I instancji oddalił powództwo, uznając, że brak jest interesu prawnego w żądaniu ustalenia tej okoliczności. Apelację od tego wyroku wniosła pracownica.

Sąd II instancji oddalił jej apelację. Pracownica wówczas zaskarżyła ten wyrok kasacją.

Sąd Najwyższy oddalił kasację. Wskazał, że zarzuty kasacji dotyczące podstaw prawnych orzeczenia o roszczeniu o ustalenie, czy spełnione zostały przesłanki powierzenia skarżącej innej pracy niż umówiona, oparte zostały na fałszywym założeniu, że do powierzenia innej pracy na podstawie art. 42 § 4 k.p. mają odpowiednie zastosowanie przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę. Natomiast przepis art. 42 § 4 k.p. stanowi wyjątek od regulacji zasadniczej zawartej w jego § 1-3. Ponieważ, zgodnie z § 1 art. 42 k.p., do wypowiedzenia wynikających z umowy o pracę warunków pracy i płacy stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę - a contrario - nie stosuje się ich w sytuacji opisanej w § 4, kiedy to wypowiedzenie jest zbędne, a powierzenie wykonywania pracy innej niż określona w umowie o pracę następuje w drodze polecenia (art. 100 § 1 k.p.).