Dlaczego wójt nie może sprawować nadzoru nad biblioteką publiczną

Opracowujemy projekt statutu biblioteki publicznej. Czy można w nim wskazać, że nadzór nad placówką sprawuje wójt?

Taki zapis będzie niezgodny z prawem. Biblioteka publiczna jest bowiem samodzielną w stosunku do gminy osobą prawną. Zgodnie z orzecznictwem sądowoadministracyjnym instytucja kultury jako osoba prawna jest odrębnym w stosunku do gminy podmiotem prawa z własnym majątkiem, środkami trwałymi, przychodami oraz kosztami, samodzielnie gospodarującym w ramach posiadanych środków. Zasady gospodarowania środkami finansowymi biblioteki określa ustawa o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej (dalej: u.p.o.d.k.). Jednocześnie żaden z zapisów ustawy nie przyznaje organowi wykonawczemu gminy kompetencji do nadzorowania działań dyrektora biblioteki. Brak też podstawy prawnej do wprowadzania do statutu biblioteki zapisów, na mocy których organ wykonawczy może nadzorować działalność samodzielnego, posiadającego osobowość prawną podmiotu (por. wyrok WSA w Poznaniu z 25 marca 2021 r., sygn. akt IV SA/Po 1643/20).