Fakturowanie robót budowlanych i dostawy nieruchomości z wykorzystaniem KSeF
Fakturowanie robót budowlanych oraz dostaw nieruchomości w ramach Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wymaga uwzględnienia zarówno obowiązujących dotychczas zasad dokumentowania transakcji, jak i specyficznych rozwiązań wynikających z funkcjonowania systemu e-fakturowania. W praktyce oznacza to konieczność zachowania szczególnej ostrożności przy wskazywaniu daty wystawienia faktury – jej błędne określenie może skutkować powstaniem zaległości podatkowych, nawet w przypadku prawidłowego przesłania dokumentu do systemu.

Nadal nie będą fakturowane wpłaty, jakie deweloper otrzymuje na rachunek powierniczy, a przed ich uwolnieniem. Dopiero w momencie powstania obowiązku podatkowego, czyli gdy deweloper uzyska prawo do dysponowania środkami, może powstać obowiązek fakturowania. Gdy będzie to sprzedaż konsumencka, to faktura nie musi być wystawiona w KSeF, jeśli sprzedawca wystawia fakturę.
Data wystawienia faktury w przypadku robót budowlanych
W przypadku robót budowlanych na szczególną uwagę zasługuje to, że obowiązek podatkowy powiązany jest z datą wystawienia faktury. Przypomnijmy – dla robót budowlanych podlegających obowiązkowemu fakturowaniu jest to dzień wystawienia faktury, nie później jednak niż 30. dnia od dnia wykonania usługi.
Zgodnie z art. 106na ust. 1 ustawy o VAT fakturę ustrukturyzowaną uznaje się za wystawioną w dniu jej przesłania do KSeF. Jednak w przypadku faktur offline i offline24, a w zasadzie w każdym przypadku przesłania faktury do KSeF po dniu wskazanym w polu P_1, za datę wystawienia faktury uznaje się datę, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, czyli właśnie tę „ręcznie” wskazaną przez podatnika na tej fakturze, w jej polu P_1. Jest to szczególnie ważne wówczas, gdy prawodawca wiąże – tak jak przy robotach budowlanych – moment powstania obowiązku podatkowego z datą wystawienia faktury. Wówczas antydatowanie dokumentu, może doprowadzić do powstania zaległości.
Podatnik wykonuje roboty budowlane. W czerwcu 2026 r. wykonał usługę. Trzydziesty dzień od dnia wykonania robót, potwierdzonego w protokole, przypadł na lipiec. Zarysował się spór o zakres wykonanych prac i podatnik nie wystawił faktury. Około 20 sierpnia strony zakończyły rozmowy, osiągnięto kompromis i wykonawca postanowił wystawić fakturę. Zaplanował, że opodatkuje świadczenie w JPK_V7M za lipiec, w którym to miesiącu przypadł 30. dzień od dnia wykonania usługi. Wystawiając fakturę, sprzedawca wpisał w polu P_1 datę 30 czerwca, po czym dokument został wysłany do KSeF. W tej sytuacji za datę wystawienia faktury należy uznać 30 czerwca, co w przypadku robót budowlanych oznacza również dzień powstania obowiązku podatkowego. Z tego powodu podatnik musiał skorygować JPK_V7M złożony w lipcu za czerwiec i zapłacić zaległy VAT wraz z odsetkami.
Data wykonania robót budowlanych na fakturze
Ciągły, a niejednokrotnie okresowy charakter robót budowlanych sugeruje zasadność uzupełnienia przy wystawianiu faktur ustrukturyzowanych dotyczących takich usług elementu OkresFa i wskazania odpowiednich dat w polach P_6_Od i P_6_Do. Jednak działanie takie będzie właściwe wyłącznie wówczas, gdy rzeczywiście usługa jest realizowana w okresach rozliczeniowych. Jednak w zdecydowanej większości przypadków prawidłowe jest standardowe wskazanie na konkretną datę, zidentyfikowaną w oparciu o dokumentację, w szczególności protokół przyjęcia (bez względu na nazwę, np. przejściowe świadectwo płatności), i ujawnienie jej w polu P_6. Ważne, by data wykonania (bez względu na sposób jej prezentacji) była prawidłowa i pozwoliła na właściwą alokację usługi w czasie.
W przypadku robót budowlanych obowiązek podatkowy powstaje z datą wystawienia faktury, nie później jednak niż 30. dnia od dnia wykonania usługi. Jeśli usługa jest realizowana etapami, można uzupełnić fakturę ustrukturyzowaną o okres (P_6_Od / P_6_Do), ale standardowo wystarczy wskazać jedną konkretną datę wykonania w polu P_6.
Elementy faktury przy dostawie nieruchomości
Prawidłowa prezentacja dat jest istotna również przy dostawie nieruchomości, choć tutaj data wystawienia faktury nie wpływa na termin opodatkowania.
Jeśli sprzedaż nieruchomości objętej społecznym programem mieszkaniowym dotyczy tylko części nieruchomości, to transakcję należy podzielić na pozycje z zastosowaniem stawki 8% i 23%. Gdy data sprzedaży jest taka sama dla obu części, nie ma potrzeby wypełniania pola P_6A – wystarczy standardowo wpisać datę w polu P_6.
Przy fakturach ustrukturyzowanych – podobnie jak przy zwykłych – podatnik musi podać przedmiot świadczenia. Nie chodzi tu o rozbudowane opisy, lecz o elementy kluczowe, pozwalające ustalić właściwą stawkę VAT. W tym miejscu trzeba wyjaśnić, że typowe dla robót budowlanych jest to, że fakturze towarzyszy dokumentacja, np. protokół wykonania. Z kolei przy dostawie nieruchomości funkcjonują protokoły przekazania, akty notarialne jako towarzyszące fakturze.
Do faktury ustrukturyzowanej w KSeF nie można dołączać dokumentów takich jak PDF, skan czy zdjęcie. Takie pliki nie są akceptowane w systemie. Każda dokumentacja dodatkowa musi być przekazywana poza KSeF, a nie jako załącznik do faktury w formie pliku nieustrukturyzowanego.
Autor: Radosław Kowalski
Więcej na ten temat przeczytasz w najnowszym wydaniu Biuletynu VAT
Niestandardowe modele sprzedaży i problemy z fakturowaniem w KSeF – branża budowlana i deweloperska »

