Dodatkowe zatrudnienie na umowę o pracę. Wyjaśnienia PIP
Prawo pracy dopuszcza zatrudnienie u więcej niż jednego pracodawcy, nawet na dwa pełne etaty. Warunkiem jest przestrzeganie zasad dotyczących odpoczynku, zakazu konkurencji oraz jakości wykonywanej pracy. W większości przypadków pracownik nie musi informować obecnego pracodawcy o dodatkowym zatrudnieniu, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Czy pracownik zatrudniony na część etatu może podjąć dodatkową pracę u innego pracodawcy na podstawie kolejnej umowy o pracę? To jedno z najczęściej zadawanych pytań, zwłaszcza wśród osób poszukujących dodatkowego źródła dochodu. Państwowa Inspekcja Pracy wyjaśnia, jakie przepisy regulują tę kwestię, jakie warunki należy spełnić i w jakich sytuacjach dodatkowe zatrudnienie może rodzić ograniczenia lub ryzyko naruszenia prawa.
W obowiązującym stanie prawnym brak jest przepisu, który zakazywałby pracownikowi zawarcia więcej niż jednej umowy o pracę. Tym samym nie istnieje generalny zakaz zatrudnienia u więcej niż jednego pracodawcy. Pracownik może zawrzeć kilka umów o pracę z różnymi pracodawcami (a nawet z tym samym), pod warunkiem spełnienia pewnych wymagań. Zatrudnienie na więcej niż jednej umowie o pracę może bowiem podlegać ograniczeniom wynikającym z:
- czasu pracy i odpoczynku,
- zakazu konkurencji,
- zdolności do wykonywania obowiązków.
Łączenie etatów a przepisy Kodeksu pracy
Zgodnie z art. 132 i 133 Kodeksu pracy pracownikowi przysługuje co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku w każdej dobie pracowniczej i co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w każdym tygodniu. Te ograniczenia mają jednak zastosowanie w relacji z tym samym pracodawcą. Jeśli pracownik zawrze drugą umowę o pracę z innym podmiotem, ponosi osobistą odpowiedzialność za zachowanie minimalnego czasu odpoczynku.
Jeśli dwie umowy o pracę z tym samym pracownikiem zawrze jeden pracodawca, powinien pamiętać, że muszą być zachowane odpowiednie przerwy w świadczeniu pracy, tak aby pracownik miał zagwarantowany odpoczynek. Inaczej może to być uznane przez organy kontrolne za próbę obejścia przepisów o czasie pracy i wynagradzaniu za godziny nadliczbowe – zwłaszcza gdy pierwotny zakres obowiązków pracownika będzie podobny do tego przypisanego do nowego zatrudnienia.
Jeżeli pracownik podpisał z pracodawcą umowę o zakazie konkurencji (na podstawie art. 101¹ k.p.), podjęcie zatrudnienia w innym podmiocie działającym w tej samej branży może naruszać postanowienia tej umowy i skutkować odpowiedzialnością odszkodowawczą.
Podjęcie równoległego zatrudnienia nie może wpływać negatywnie na jakość pracy oraz wywiązywanie się przez pracownika z jego obowiązków.
Czy pracownik ma obowiązek poinformować pracodawcę o dodatkowym zatrudnieniu
Zatem co do zasady przepisy prawa pracy zezwalają na pracę u dwóch różnych pracodawców i to nawet na dwa pełne etaty. Nie istnieją w tym zakresie prawne ograniczenia (chyba że określają je pragmatyki zawodowe, jak np. w przypadku urzędników). Co więcej, pracownik nie ma obowiązku informowania pracodawcy o podpisaniu drugiej umowy o pracę.
Pracownik ma przy tym niezależne uprawnienia w każdym z miejsc zatrudnienia. U każdego pracodawcy przysługuje mu m.in. prawo do urlopu wypoczynkowego, okolicznościowego, macierzyńskiego czy rodzicielskiego.
Wyjątek od zasady braku obowiązku informowania pracodawcy o dodatkowym zatrudnieniu dotyczy pracowników młodocianych oraz kierowców, wobec których przepisy przewidują szczególne ograniczenia w zakresie podejmowania dodatkowej pracy.
Źródło: Państwowa Inspekcja Pracy
Zobacz również: Równoległe zatrudnienie u innego pracodawcy a uprawnienia pracownicze »
