Jak stosować korekty wyniku modelu strat oczekiwanych w ramach MSSF

Okazało się, że PMA nie są zjawiskiem incydentalnym. Można się obecnie spodziewać, że pozostaną rozwiązaniem występującym w kolejnych latach

Korekty wyniku modelu strat oczekiwanych PMA (ang. post model adjustments) zaczęły stanowić istotny element odpisów na straty kredytowe. Były stosowane m.in. do odzwierciedlenia skutków COVID-19 oraz zmian, jakie następują w otoczeniu makroekonomicznym (np. wojna na Ukrainie, zmiany stóp procentowych czy wahania cen energii). Utożsamiane zazwyczaj ze zjawiskiem przejściowym i tymczasowym mogą się jednak okazać stałym, choć ewoluującym w czasie, elementem sprawozdań finansowych. Już teraz stanowią przedmiot zainteresowania regulatorów, którzy wymagają prawidłowego ich wprowadzania oraz informowania na ten temat przez podmioty stosujące się do Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej.

Pierwsze lata

Obowiązujący od 2018 r. model utraty wartości był najdłużej opracowywaną częścią MSSF nr 9 „Instrumenty finansowe”, a jego zastosowanie po raz pierwszy stanowiło duże wyzwanie zarówno dla banków, jak i dla przedsiębiorstw. Początkowo się spodziewano, że po długich latach prac koncepcyjnych i wdrożeniowych model ten będzie wprawdzie wymagał dostosowań w obszarach dotyczących danych (zarówno historycznych, jak i przyszłych, zwłaszcza makroekonomicznych), technik kalibracji, metod weryfikacji historycznej (ang. backtesting), ale pozostanie rozwiązaniem stabilnym w długim horyzoncie czasowym. W pierwszych dwóch latach stosowania modelu strat oczekiwanych koncentrowano się głównie na zapewnianiu pełnej zgodności przyjętych rozwiązań z wymogami MSSF nr 9, harmonizacji przesłanek znaczącego wzrostu ryzyka kredytowego SICR (ang. significant increase event) i definicji zdarzenia powodującego stratę (default). W rekomendacjach sprawozdawczych na 2019 r. Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) zwracał uwagę na jakość informacji ujawnianych zgodnie z MSSF nr 7 „Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji”. Postulowano także transparentność i dezagregację danych o odpisach i rezerwach na poziom grup ekspozycji pozwalający na ich biznesową interpretację.