Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń 5/2005 z 01.03.2005, str. 25
Data publikacji: 27.06.2018
Czy urlop okolicznościowy przysługuje na zmarłą babcię współmałżonka?
Zmarła babcia małżonki mojego pracownika. Pracownik ten zwrócił się do mnie o udzielenie urlopu okolicznościowego. Czy muszę mu udzielić tego urlopu?
PROBLEM
RADA
W przedstawionej sytuacji nie ma Pan obowiązku udzielania pracownikowi urlopu okolicznościowego, chyba że osoba zmarła pozostawała bezpośrednio pod opieką pracownika lub na jego utrzymaniu.
UZASADNIENIE
Zwolnienie od pracy przysługuje jedynie w przypadku śmierci najbliższych krewnych pracownika, tj. jego babci lub dziadka, a także siostry lub brata oraz powinowatych - teściowej lub teścia.
Jeżeli jednak babcia współmałżonka lub inna osoba pozostawała na utrzymaniu pracownika bądź pod jego bezpośrednią opieką, wówczas w przypadku jej śmierci pracownikowi przysługiwać będzie 1 dzień urlopu.
Przykład
Pracownik miał na utrzymaniu dziadka żony, który był ubezwłasnowolniony, a jego prawnym opiekunem został ustanowiony właśnie pracownik. W przypadku śmierci tego dziadka, mimo iż zmarły nie był dziadkiem pracownika, zatrudnionemu będzie przysługiwać 1 dzień urlopu okolicznościowego ze względu na fakt, iż dziadek żony pozostawał pod jego bezpośrednią opieką oraz był na jego utrzymaniu.
Za dni zwolnienia od pracy z związku ze śmiercią najbliższych krewnych pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia obliczonego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.
Urlop okolicznościowy jest ściśle związany ze zdarzeniem, na które jest udzielany (np. zgon lub pogrzeb). Z tego względu powinien być wykorzystany w terminie pokrywającym się z datą tego zdarzenia lub innym, ale jak najbliższym (tzn. tuż po zgonie albo przed lub po pogrzebie).
Późniejsze wykorzystanie urlopu okolicznościowego będzie możliwe jedynie wtedy, gdy pracownik udowodni, że właśnie w takim czasie miał do załatwienia jakieś formalności związane ze zgonem lub pogrzebem (np. sprawy ubezpieczeniowe, zgłoszenie zgonu w odpowiednich urzędach: ZUS, urząd skarbowy itp.).
Ubiegając się o urlop okolicznościowy pracownik najpierw składa wniosek o udzielenie dnia wolnego od pracy w związku z daną okolicznością (na formularzu, jaki obowiązuje w zakładzie przy urlopach wypoczynkowych), a następnie - potwierdza prawdziwość złożonego wcześniej wniosku przez przedłożenie aktu zgonu.
• § 15 rozporządzenia z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281).
Agata Lankamer
prawnik, specjalista w zakresie prawa pracy
