Rząd przyjął projekt zmiany ustawy o gospodarce nieruchomościami umożliwiający przedsiębiorcom przejęcie gruntów w użytkowaniu wieczystym

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw, który umożliwi firmom, osobom fizycznym czy spółdzielniom mieszkaniowym uzyskanie na własność gruntów, które mają w użytkowaniu wieczystym. Projekt zmierza do eliminacji użytkowania wieczystego w Polsce.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii wskazuje:

• projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw wprowadza nowy, rynkowy model odpłatności za grunt sprzedawany użytkownikowi wieczystemu;
• umożliwi on wyeliminowanie ryzyka udzielenia niedozwolonej pomocy publicznej, a przedsiębiorcom pozwoli skorzystać z możliwości rozliczenia wartości gruntu w dostępnym limicie pomocy de minimis;
• ustawa jest kolejnym etapem eliminacji użytkowania wieczystego z systemu prawa, w ten sposób przedsiębiorcy, ale też osoby fizyczne, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe zyskają możliwość przejęcia na własność gruntów, które mają od wielu lat w użytkowaniu wieczystym, w Polsce jest ponad 400 tys. nieruchomości znajdujących się w użytkowaniu wieczystym;
• nowe przepisy wyeliminują obciążenia finansowe wynikające z obowiązku ponoszenia co roku opłat rocznych za użytkowanie wieczyste oraz niepewność wynikającą z terminowego charakteru tego prawa;
• projekt jest kontynuacją procesu głębokiej reformy użytkowania wieczystego wprowadzonego w okresie PRL, po uwłaszczeniu w 2019 r. mieszkańców i spółdzielni na gruntach pod budynkami mieszkalnymi, teraz czas na biznes oraz na inne grunty;
• nowy model odpłatności za grunt będzie dotyczył: przedsiębiorców (duże firmy, jednoosobowa działalność gospodarcza), osób fizycznych np. właścicieli garaży, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych (infrastruktura osiedlowa, pawilony handlowe), mieszkańców osiedli (parkingi, drogi wewnętrzne, place zabaw);
• zasadą nie będzie uwłaszczenie z mocy prawa, jak przy przekształceniu gruntów mieszkaniowych, ale na wniosek, ponieważ rząd nie chce zmuszać do nabycia gruntu użytkownika, który nie chce płacić za własność, bo ma inne plany inwestycyjne;
• użytkownik wieczysty gruntu zabudowanego, który zrealizował cel użytkowania wieczystego powstałego przed 1 stycznia 1998 r., będzie mógł wystąpić z żądaniem sprzedaży, w takim wypadku organ będzie zobowiązany do zawarcia umowy, termin złożenia takiego wniosku będzie wynosił rok od wejścia ustawy w życie;
• wyjątkiem są grunty niezabudowane lub zajmowane przez rodzinne ogrody działkowe, w takich przypadkach grunt będzie można kupić za zgodą samorządu lub starosty i wojewody pod warunkiem, że umowa trwa minimum 10 lat;
• spod roszczenia wyłączone zostaną też grunty Skarbu Państwa powierzone Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa, Agencji Mienia Wojskowego, Lasom Państwowym, parkom narodowym, Wodom Polskim oraz grunty na terenie portów i przystani morskich, są to grunty istotne z punktu widzenia gospodarki narodowej, dlatego niezbędne jest zapewnienie Skarbowi Państwa nadzoru nad sposobem ich wykorzystywania;
• nie będzie też możliwe zawarcie umowy sprzedaży gruntu, wobec którego toczy się postępowanie o rozwiązanie umowy użytkowania wieczystego;
• wprowadzony zostanie nowy model odpłatności za grunt: cena wykupu przy jednorazowej wpłacie ma wynieś 20-krotność dotychczasowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste, a cena za grunt docelowo to równowartość 6%, 20%, 40%, 60% lub więcej wartości rynkowej gruntu;
• przewidziano też możliwość płatności w ratach przez maksimum 10 lat, wtedy cena to 25-krotność dotychczasowej opłaty rocznej oraz bonifikatę dla grup szczególnie wrażliwych społecznie np. osób niepełnosprawnych i ich opiekunów;
• samorządy będą mogły przyjąć te same zasady odpłatności lub określić je samodzielnie, dla przedsiębiorców zaproponowano preferencje w ramach limitu pomocy de minimis;
• nowe przepisy będą impulsem inwestycyjnym dla JST, spowodują większy jednorazowy wpływ do budżetu. 

Redakcja INFORLEX (na podstawie komunikatu PAP)