Metoda kasowa w VAT dla małych podatników w 2026 r.

Przedsiębiorcy, którzy rozliczają podatek VAT na zasadach ogólnych mają obowiązek rozliczenia VAT należnego od sprzedaży w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy, bez względu na to, czy została dokonana zapłata za fakturę, czy też nie. Wyjątkiem od tej zasady jest metoda kasowa rozliczania podatku VAT, z której mogą skorzystać przedsiębiorcy posiadający status małego podatnika VAT. Od 1 stycznia 2026 r. małym podatnikiem będzie podatnik, którego przychód ze sprzedaży w 2025 r. nie przekroczył 8 517 000 zł.

Podatki 2026

Kto będzie mógł rozliczać kwartalnie VAT w 2026 r. »

Mały podatnik VAT w 2026 r.

W 2026 r. status małego podatnika VAT mają podatnicy, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą VAT) nie przekroczyła w 2025 r. kwoty 8 517 000 zł. W przypadku przedsiębiorstw maklerskich, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób świadczących usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu, status małego podatnika mają podatnicy, u których kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą VAT) nie przekroczyła w 2025 r. kwoty 192 000 zł.

Przedsiębiorca rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego limit ten ustala w proporcji do okresu prowadzenia działalności. W przypadku przekroczenia limitu podatnik traci prawo do metody kasowej od następnego okresu rozliczeniowego i nie może jej stosować w kolejnym roku podatkowym (art. 104 ustawy o VAT). Na skutek utraty prawa do stosowania metody kasowej w związku z przekroczeniem limitu sprzedaży podatnicy tracą również prawo do składania deklaracji VAT za okresy kwartalne (art. 99 ust. 5 ustawy o VAT).

Podatnik jest zobowiązany do składania deklaracji JPK_V7K w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, którego deklaracja dotyczy. Miesięczne deklaracje przy metodzie kasowej składa m.in. podatnik rejestrujący się do VAT przez okres 12 miesięcy, począwszy od miesiąca, w którym zarejestrował się jako podatnik VAT czynny (jest to jeden z kilku wyjątków przewidzianych w art. 99 ust. 3a ustawy o VAT).

Podatnik może zrezygnować z metody kasowej dopiero po 12 miesiącach jej stosowania. O rezygnacji z metody zawiadamia poprzez złożenie VAT-R w terminie do końca kwartału, w którym stosowana była metoda.

Obowiązek podatkowy w metodzie kasowej

Obowiązek podatkowy w metodzie kasowej VAT powstaje:

• z dniem otrzymania całości lub części zapłaty – w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika VAT czynnego,

• z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi – w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż czynny podatnik VAT.

Podatnik musi znać status nabywcy na dzień dokonania dostawy lub wykonania usługi, aby ustalić datę obowiązku podatkowego. Ta metoda pozwala przesunąć obowiązek podatkowy do momentu otrzymania zapłaty przez nabywcę. Nie obniża ona zobowiązania podatkowego, ale wpływa korzystnie na sytuację finansową przedsiębiorcy. Gdy kupującym jest podatnik zwolniony lub podmiot niebędący podatnikiem, termin rozliczenia VAT jest przesunięty maksymalnie o 180 dni.

Metoda kasowa VAT nie ma zastosowania przy transakcjach zagranicznych, w odniesieniu do których obowiązują inne daty powstania obowiązku podatkowego VAT.

Na fakturach wystawianych przez podatnika stosującego tę metodę powinna znaleźć się adnotacja „metoda kasowa”.

Podatnicy stosujący metodę kasową mogą odliczać podatek naliczony dopiero w okresie, w którym uregulowali całość lub część należności wynikającej z otrzymanej od kontrahenta faktury (art. 86 ust. 10e ustawy o VAT).

Oprac. Katarzyna Bogucka