Polityka rachunkowości w leasingu: kluczowe obszary i obowiązki leasingodawcy
Polityka rachunkowości w działalności leasingowej z perspektywy leasingodawcy powinna szczegółowo regulować zasady wyceny, ujęcia i prezentacji operacji wynikających z umów leasingu. Jest to niezbędne, aby zapewnić spójność z obowiązującymi przepisami prawa bilansowego oraz rzetelne odzwierciedlenie sytuacji finansowej jednostki. Wskazujemy najważniejsze obszary, na które warto zwrócić uwagę, oraz elementy, które powinny znaleźć się w polityce rachunkowości, aby była kompletna i praktyczna w zastosowaniu.

Firmy leasingowe są stronami umów, na podstawie których oddają środki trwałe do odpłatnego użytkowania przez uzgodniony okres. W zależności od spełnienia kryteriów opisanych w KSR 5 „Leasing, najem i dzierżawa”. te umowy klasyfikuje się jako leasing finansowy lub leasing operacyjny. Zazwyczaj obie strony umowy klasyfikują daną umowę w ten sam sposób. Może jednak się zdarzyć, że ta sama umowa będzie uznana za leasing operacyjny przez korzystającego, a przez finansującego – za leasing finansowy.
Na co zwrócić uwagę przy tworzeniu polityki rachunkowości
Polityka rachunkowości w działalności leasingowej powinna w sposób szczegółowy odzwierciedlać specyfikę tej branży. Obejmuje ona m.in. zasady rozliczania umów leasingowych, sposób ujmowania kosztów i przychodów dodatkowych, wycenę przedmiotów leasingu czy stosowane uproszczenia. Jasne i precyzyjne uregulowanie tych kwestii zapewnia przejrzystość sprawozdawczości finansowej, zgodność z ustawą o rachunkowości oraz rzetelny obraz sytuacji majątkowej i wyniku finansowego jednostki.
| Obszar | Co należy ująć w polityce rachunkowości | Podstawa/uwagi |
|---|---|---|
| Leasing operacyjny | Opis stosowanej metody rozliczania w czasie opłat leasingowych (np. metoda liniowa). | Najczęściej stosowana jest metoda liniowa, ale w każdym przypadku informacja o stosowanej metodzie musi znaleźć się w zasadach rachunkowości. |
| Leasing finansowy | W przypadku leasingu finansowego w polityce rachunkowości należy opisać:
| Metoda podziału opłat leasingowych na część kapitałową i odsetkową powinna zawierać opis stosowanej metody wewnętrznej stopy zwrotu. Opis ten stanowi obowiązkowy element polityki rachunkowości. Koszty związane z zawarciem umowy – szczególnie koszty pośrednictwa finansowego – powinny korygować wartość przychodów i być ujmowane według zasady memoriałowej, w oparciu o stałą stopę zwrotu wyliczoną dla danej umowy leasingu. Przychody i koszty z tytułu ubezpieczeń przedmiotów leasingu – przychody z tytułu refaktur ujmuje się w dacie wystawienia faktury za koszty ubezpieczeń. Koszty polis ubezpieczeniowych mogą być rozliczane w czasie, na zasadach opisanych w polityce rachunkowości. |
| Odpisy aktualizujące należności | Opis zasady dokonywania odpisów aktualizujących należności z tytułu umów leasingu. | Podstawą jest art. 35b uor, z uwzględnieniem specyfiki działalności leasingowej. |
| Zapasy | Opis zasad ujmowania i wyceny przedmiotów leasingu ujętych jako zapasy. | Zależne od specyfiki działalności jednostki. |
| Dodatkowe przychody | Określenie sposobu rozpoznawania przychodów z tytułu dodatkowych usług. | W polityce rachunkowości musi być jasno opisany sposób rozpoznawania dodatkowych przychodów z tytułu obsługi zawartych umów, np. opłaty za rejestrację pojazdu, wycena przedmiotów leasingu, podatek od środków transportu oraz inne opłaty z tabeli opłat i prowizji. |
| Uproszczenia | Określenie stosowanych uproszczeń w przypadku, gdy działalność leasingowa nie jest podstawowym przedmiotem działalności. | W przypadku gdy działalność leasingowa nie jest podstawowym przedmiotem działalności finansującego, przewidziana jest możliwość korzystania z uproszczeń. Dotyczy to podziału oraz rozliczania zmian wysokości opłat z tytułu leasingu finansowego. Stosowane uproszczenia nie mogą zniekształcać istotnie sytuacji majątkowej ani wyniku finansowego jednostki oraz muszą być opisane w polityce rachunkowości. |
Przeczytaj więcej na ten temat w najnowszym wydaniu Poradnika Gazety Prawnej - Projektowanie polityki rachunkowości »

