Jak obliczyć wynagrodzenie za czas zwolnienia z powodu siły wyższej

Zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej przysługuje w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w ciągu całego roku Korzystając z tego uprawnienia pracownik zachowuje prawo do połowy wynagrodzenia. Jak wyliczyć wynagrodzenie pracownika i czy pracodawca powinien je uzupełnić do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę?

Kodeks Pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami »»»

Jak obliczyć wynagrodzenie za zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej

W okresie zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej pracownik zachowuje prawo do połowy wynagrodzenia. Przy ustalaniu wynagrodzenia za czas tego zwolnienia od pracy stosuje się – tak jak np. za czas urlopu okolicznościowego – zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy.

Aby ustalić to wynagrodzenie, należy:

Krok 1. składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w miesiącu ze zwolnieniem od pracy z powodu siły wyższej (tzw. nominał). Otrzymaną stawkę godzinową pomnożyć przez liczbę godzin zwolnienia i końcowo wynik podzielić przez 2;

Krok 2. zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc za miesiąc ze zwolnieniem z powodu siły wyższej podzielić przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych w tym miesiącu (z odliczeniem godzin tego zwolnienia), uzyskaną stawkę godzinową pomnożyć przez liczbę godzin zwolnienia. Końcowy wynik podzielić przez 2;

Krok 3. zsumować powyższe składniki. Suma tych składników stanowi wynagrodzenie za czas zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej.

Płaca minimalna a zwolnienie z tytułu siły wyższej

Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na dany okres (art. 6 ust. 1 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).

Jednak nie oznacza to, że pracownik ma gwarancję minimalnego wynagrodzenia niezależnie od liczby przepracowanych godzin w miesiącu. Należy bowiem zauważyć, że uzupełnienie wynagrodzenia do wysokości minimalnego wynagrodzenia w postaci wyrównania przysługuje w danym miesiącu tylko, jeżeli z uwagi na:

• terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub
• rozkład czasu pracy

wynagrodzenie pracownika jest niższe od minimalnego wynagrodzenia.

Jeżeli pracownik otrzymuje co miesiąc kwotę wynagrodzenia odpowiadającą wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, to skorzystanie z tego zwolnienia choćby w wymiarze 1 godziny już spowoduje, że jego wynagrodzenie w tym miesiącu spadnie poniżej obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jednak ze względu na to, że obniżenie wysokości wynagrodzenia pracownika nastąpi z powodu nieprzepracowania – wskutek skorzystania ze zwolnienia od pracy – pełnego obowiązującego go wymiaru czasu pracy, pracownikowi nie przysługuje wyrównanie do minimalnego wynagrodzenia.

Oprac. Katarzyna Bogucka