Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń 9/2007 z 10.05.2007, str. 44
Data publikacji: 27.06.2018
Czy nauczycielowi przeniesionemu w stan nieczynny przysługuje odprawa pieniężna w związku z wygaśnięciem umowy o pracę
Nauczycielka zatrudniona w naszej szkole przebywała od początku grudnia 2006 r. w stanie nieczynnym. Z końcem miesiąca jej stosunek pracy wygaśnie. Czy przysługuje jej odprawa pieniężna?
PROBLEM
RADA
Nauczycielce nie przysługuje prawo do odprawy pieniężnej z tytułu wygaśnięcia umowy o pracę.
UZASADNIENIE
Odprawa pieniężna przysługuje nauczycielom w sytuacji rozwiązania z nimi stosunku pracy z powodu:
• całkowitej likwidacji szkoły,
• częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.
Sposób naliczania odprawy jest uzależniony od charakteru zatrudnienia nauczyciela. Nauczycielom mianowanym przysługuje odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Nauczycielom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę przysługuje odprawa określona w ustawie o zwolnieniach grupowych (w wysokości od jednomiesięcznego do trzymiesięcznego wynagrodzenia, w zależności od zakładowego stażu pracy).
W terminie do 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia stosunku pracy w związku z częściową likwidacją szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, nauczyciel ma prawo do złożenia pisemnego wniosku o przeniesienie w stan nieczynny.
WAŻNE!
W przypadku złożenia przez nauczyciela wniosku o przeniesienie w stan nieczynny wypowiedzenie staje się bezskuteczne.
Oznacza to, że stosunek pracy nie rozwiąże się z przyczyn dotyczących likwidacji szkoły, a tylko te przyczyny uprawniają do otrzymania odprawy z tego tytułu.
Stosunek pracy nauczyciela przeniesionego w stan nieczynny wygasa z mocy prawa wraz z upływem sześciomiesięcznego okresu pozostawania w stanie nieczynnym. Przy wygaśnięciu stosunku pracy nauczyciela z tego powodu przepisy nie nakładają na dyrektora szkoły obowiązku wypłacania odprawy. Pogląd ten jest utrwalony w orzecznictwie Sądu Najwyższego (np. uzasadnienie do wyroku z 12 grudnia 2001 r. I PKN 712/00, OSNP 2003/23/564).
Dyrektor szkoły ma obowiązek przywrócenia do pracy w pierwszej kolejności nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym w razie powstania możliwości podjęcia przez nauczyciela pracy w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony lub na okres, na który została zawarta umowa, w tej samej szkole, na tym samym lub innym stanowisku, pod warunkiem posiadania przez nauczyciela wymaganych kwalifikacji. Odmowa podjęcia pracy przez nauczyciela powoduje wygaśnięcie stosunku pracy z dniem odmowy.
Nauczyciel pozostający w stanie nieczynnym może, na swój wniosek lub na wniosek dyrektora szkoły w przypadkach podyktowanych koniecznością realizacji programu nauczania, podjąć pracę zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami w tej samej lub w innej szkole lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej, jednak na okres nie dłuższy niż do końca okresu stanu nieczynnego. Z tytułu wykonywania pracy nauczycielowi przysługuje wynagrodzenie odpowiednie do wymiaru zajęć, niezależnie od pobieranego wynagrodzenia z tytułu pozostawania w stanie nieczynnym.
• art. 20 Karty Nauczyciela.
Arkadiusz Mika
specjalista w zakresie prawa pracy
Orzecznictwo uzupełniające:
• Częściowa likwidacja szkoły, zmiany organizacyjne i zmiany planu nauczania uzasadniają rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (j.t. DzU z 2003 r. nr 118, poz. 1112 ze zm.) tylko wówczas, gdy zadania szkoły wykonywane przez nauczyciela nie podlegają przekazaniu innej placówce oświatowej. (Wyrok Sądu Najwyższego z 2 marca 2005 r., I PK 271/04, OSNP 2005/21/334)
• 1. Dyrektor szkoły jest zobowiązany do poinformowania nauczyciela o możliwości przejścia - na jego wniosek - w stan nieczynny. Informacja taka może być przekazana w piśmie zawierającym oświadczenie woli o wypowiedzeniu nauczycielowi stosunku pracy (art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, j.t. DzU z 1997 r. nr 56, poz. 357 ze zm.).
2. Nauczyciel nie ma obowiązku złożenia wniosku o przeniesienie w stan nieczynny przed wypowiedzeniem mu przez dyrektora szkoły stosunku pracy oraz nie jest związany wyznaczonym mu przez dyrektora szkoły terminem do złożenia tego wniosku. (Wyrok Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2002 r., I PK 15/02, OSNP 2004/12/207)


