Czy można powiększyć wartość początkową środka trwałego o wydatki na ulepszenie nieprzekraczające w roku 10 000 zł
W art. 16d updop jest mowa o tym, że podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, których wartość początkowa nie przekracza 10 000 zł, a wydatki na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania do użytkowania. W związku z tym składnik o wartości nie przekraczającej 10 000 zł podatnik może przyjąć do ewidencji i amortyzować. Z art. 16f tej ustawy wynika, że gdy wartość jest równa lub niższa niż 10 000 zł, to nie ma obowiązku dokonywania odpisu amortyzacyjnego jednorazowo w miesiącu oddania do używania lub w miesiącu następnym.
Czy w przypadku dokonania ulepszenia środka na wartośćnieprzekraczającą 10 000 zł w roku można podwyższyć jego wartość początkową i amortyzować według stawki ustalonej dla tego środka? Czy w tej sytuacji każdy wydatek poniżej 10 000 zł trzeba zaliczyć bezpośrednio do kosztów w dacie poniesienia, bez możliwości rozliczenia poprzez odpisy amortyzacyjne?
Nie jest dopuszczalne powiększenie wartości początkowej środków trwałych o wydatki na ulepszenie nieprzekraczające łącznie w danym roku podatkowym kwoty 10 000 zł. W takich przypadkach jedynym dopuszczonym przez przepisy sposobem rozliczenia wydatków jest ich zaliczenie do kosztów podatkowych bezpośrednio.
Jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji wartość początkową tych środków powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 10 000 zł (art. 16g ust. 13 updop). Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację (dalej łącznie nazywanych wydatkami na ulepszenie) w danym roku podatkowym przekracza 10 000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.
Odpowiednio wydatki na ulepszenie dzielą się na:
- nieprzekraczające łącznie w danym roku podatkowym 10 000 zł - takie wydatki nie powiększają wartości początkowej środków trwałych, a w konsekwencji stanowią koszty podatkowe bezpośrednio,
- przekraczające łącznie w danym roku podatkowym 10 000 zł - takie wydatki powiększają wartość początkową środków trwałych, a w konsekwencji nie stanowią kosztów podatkowych bezpośrednio.
Przy czym ustawodawca nie pozostawił podatnikom możliwości odmiennego traktowania wydatków na ulepszenie. W konsekwencji nie jest dopuszczalne powiększenie wartości początkowej środków trwałych o wydatki na ulepszenie nieprzekraczające łącznie w danym roku podatkowym 10 000 zł. W takich przypadkach jedynym dopuszczonym przez przepisy sposobem rozliczenia wydatków jest ich zaliczenie do kosztów podatkowych bezpośrednio. Jest to sytuacja odmienna od istniejącej w przypadku środków trwałych (oraz wartości niematerialnych i prawnych) o wartości początkowej nieprzekraczającej 10 000 zł, kiedy to podatnicy mają do wyboru trzy sposoby postępowania. Są to:
- bezpośrednie zaliczenie wydatków na ich nabycie do kosztów podatkowych na podstawie art. 16d ust. 1 updop albo
- amortyzacja jednorazowa albo
- amortyzacja na zasadach ogólnych na podstawie art. 16f ust. 3 updop.
Przykład
W styczniu 2023 r. podatnik stosujący jako rok podatkowy rok kalendarzowy poniósł wydatek na ulepszenie środka trwałego X w kwocie 5000 zł. Ponieważ jest to kwota nieprzekraczająca 10 000 zł, o kwotę tę podatnik nie mógł powiększyć wartości początkowej środka trwałego X. Kwota ta mogła natomiast zostać przez podatnika zaliczona bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów stycznia 2023 r.
Na marginesie zwrócić należy uwagę na fakt, że możliwa jest sytuacja, w której podatnik najpierw poniesie wydatek na ulepszenie środka trwałego nieprzekraczający 10 000 zł, który zaliczy bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów, a następnie w tym samym roku podatkowym poniesie kolejny wydatek na ulepszenie tego samego środka trwałego. Jeżeli w efekcie poniesienia tego kolejnego wydatku przekroczony zostanie limit 10 000 zł, konieczne jest:
- zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów miesiąca, w którym dokonane zostało kolejne ulepszenie, o kwotę wydatków na pierwsze ulepszenie zaliczoną uprzednio do kosztów uzyskania przychodów,
- zwiększenie w miesiącu dokonania kolejnego ulepszenia wartości początkowej środka trwałego o sumę poniesionych w danym roku podatkowym wydatków na jego ulepszenie.
Przykład
Wróćmy do poprzedniego przykładu i załóżmy, że we wrześniu 2023 r. podatnik poniósł kolejny wydatek na ulepszenie środka trwałego X tym razem w kwocie 7000 zł. Ponieważ w efekcie tego łącznie kwota wydatków na ulepszenie środka trwałego X wyniosła 12 000 zł (a więc przekroczyła 10 000 zł), we wrześniu 2023 r. podatnik powinien:
zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o 5000 zł,
powiększyć wartość początkową środka X o 12 000 zł (w efekcie od października 2023 r. odpisów amortyzacyjnych podatnik powinien dokonywać od zwiększonej wartości początkowej tego środka trwałego).
Podstawa prawna:
· art. 16g ust. 13 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 2587; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2745
Tomasz Krywan
doradca podatkowy, autor licznych publikacji z zakresu prawa podatkowego
-37684129_pdfcover.jpg)
POTRZEBUJESZ POMOCY?