Ulgi podatkowe – rozliczenie roczne 2022 r.

Podatnicy, składając zeznanie roczne, mogą skorzystać z ulg podatkowych. Większość z nich podlega odliczeniu od dochodu. Do takich ulg należą ulga rehabilitacyjna i ulga na działalność badawczo-rozwojową, popularnie zwana ulgą B+R. Istnieją również ulgi odliczane od podatku. Najpopularniejszą z nich jest ulga na dziecko. Rozliczając ulgi w zeznaniu rocznym, podatnicy muszą pamiętać, że ustawodawca w przypadku każdej z nich wskazał grupę podatników, którym dana ulga przysługuje, oraz warunki jej stosowania. 

I. Zasady korzystania z ulg podatkowych

Ulga na dziecko. Ulga ta przysługuje na dziecko małoletnie, wobec którego podatnik wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego albo sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Z ulgi tej można również skorzystać na dziecko pełnoletnie pozostające na utrzymaniu podatnika w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego lub w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Ulga ta jest limitowana kwotowo. Za każdy miesiąc kalendarzowy limit wynosi:

• na jedno dziecko - 92,67 zł (rocznie 1112,04 zł, dziennie 3,09 zł),

• na drugie dziecko - 92,67 zł (rocznie 1112,04 zł, dziennie 3,09 zł),

• na trzecie dziecko - 166,67 zł (rocznie 2000,04 zł, dziennie 5,56 zł),

• na czwarte i każde kolejne dziecko - 225 zł (rocznie 2700 zł, dziennie 7,5 zł).

Rodzice wychowujący tylko jedno dziecko muszą również pamiętać, że warunkiem skorzystania przez nich z ulgi jest spełnienie kryterium dochodowego (dochody małżonków albo osoby samotnie wychowującej dziecko nie mogą przekraczać 112 000 zł rocznie).

Ulga rehabilitacyjna. Do odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej uprawnione są osoby niepełnosprawne oraz podatnicy, na których utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne, jeżeli dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają w roku podatkowym 12-krotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (j.t. Dz.U. z 2022 r. poz. 240 ze zm.), w wysokości obowiązującej w grudniu tego roku podatkowego. Do dochodów tych nie wlicza się świadczeń wymienionych w art. 26 ust. 7e updof. Z ulgi rehabilitacyjnej za 2022 r. można zatem skorzystać, jeżeli dochody osoby niepełnosprawnej nie przekroczyły w 2022 r. kwoty 16 061,28 zł

Ustawodawca stworzył katalog wydatków uznawanych za wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne (zob. art. 26 ust. 7a updof). Ma on charakter zamknięty, co oznacza, że tylko wydatki w nim wymienione uprawniają do ich odliczenia w ramach ulgi. Dodatkowo niektóre z wydatków są limitowane kwotowo, jak np. wydatki na utrzymanie psa asystującego czy wydatki na używanie samochodu osobowego.

Ulga mieszkaniowa. Wyjątkowym typem ulgi jest ulga mieszkaniowa. Nie jest ona odliczana ani od dochodu, ani od podatku. Przysługuje podatnikom, którzy odpłatnie zbyli należące do nich nieruchomości mieszkalne, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym je nabyli lub wybudowali, nie upłynęło 5 lat. Tacy podatnicy mogą uniknąć zapłaty podatku z tytułu dokonanej sprzedaży, jeżeli w ciągu 3 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości, przychód uzyskany z jej zbycia przeznaczą na własne cele mieszkaniowe. Analogicznie jak w przypadku ulgi rehabilitacyjnej, ustawodawca również w przypadku ulgi mieszkaniowej ustalił zamknięty katalog wydatków uznawanych za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe. Jest on wprost regulowany w art. 21 ust. 25 updof.

Ulga B+R. W przypadku ulgi B+R podatnik może pomniejszyć dochód o wydatki poniesione na działalność badawczo-rozwojową, tzw. koszty kwalifikowane. Rodzaje tych kosztów są wprost wymienione w art. 26e ust. 2 updof i art. 18d ust. 2 updop. Należą do nich m.in. wydatki poniesione na wynagrodzenia pracowników zatrudnionych przy realizacji działalności badawczo-rozwojowej, a także na nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową. Wysokość odliczenia przysługującego z tytułu tej ulgi jest limitowana i zależy od statusu korzystającego z niej podatnika oraz od rodzaju kosztu kwalifikowanego.

Ulga IP Box. Ulga IP Box (ang. Innovation Box lub Patent Box) polega na preferencyjnym opodatkowaniu dochodów z praw własności intelektualnej, które podlegają ochronie prawnej (np. patent, autorskie prawo do programu komputerowego) i zostały wytworzone, rozwinięte lub ulepszone w ramach prowadzonej przez podatnika działalności B+R. Jeżeli firma w Polsce wytwarza własne IP (prawo własności intelektualnej), zyski z tego IP mogą być opodatkowane stawką 5%. Z ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy opodatkowani:

• w ramach skali podatkowej (PIT-36),

• podatkiem liniowym (PIT-36L),

• podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT-8).

Ulga termomodernizacyjna. Podatnik będący właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego ma prawo odliczyć od dochodu wydatki poniesione w roku podatkowym na materiały budowlane, urządzenia i usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w tym budynku, które zostanie zakończone w okresie 3 kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek (art. 26h updof). ...